Strona:O początkach chrześcijaństwa.djvu/063

Ta strona została przepisana.

blicznie twierdzić, że od czasów apostolskich cztery ewanielie są używane w całym Kościele jako autentyczne i natchnienie, gdyby to nie było prawdą. Jeżeli nie sami wierni, to niewątpliwie heretycy byliby mu czemprędzej wytchnęli niedokładność takiego twierdzenia. Tymczasem w drugim wieku nawet ci heretycy, którzy odrzucają niektóre czy ewanielie, czy inne części Nowego Testamentu, nie dlatego je odrzucają, że zostały później jakoby apostołom podsunięte, lecz że nie wszyscy apostołowie wedle mniemania heretyków dobrze zrozumieli Chrystusa Pana. Nie powątpiewali więc o autorstwie ksiąg N. T., lecz o ich wartości doktrynalnej. Żaden głos przeczący nie odezwał się przeciw Ireneuszowi[1].

Gdyby zresztą chodziło o jakiś zawikłany, trudny, małej liczbie przystępny dogmat, powiedziećby można, ze Liończycy nie umieli kontrolować tego, co mówił biskup. Ale chodziło o rzecz najprostszą, o ewanielie, które co niedziele czytały się w kościele. Ani Liończycy nie mogli nie wiedzieć, jakie księgi były czytywane i objaśniane podczas nabożeństwa, ani naczelnik dyecezyi nie mógł brać rzeczy tej lekko, skoro od lat kilkadziesiąt najrozmaitsze sekty odrzucały lub fałszowały księgi święte. W takich okolicznościach świade-

  1. Irenei adv. haeres. III. c. XI. 7: Tanta est autem circa evangelia haec firmitas, ut et ipsi haeretici testimonium reddant eis et ex ipsis egrediens unusquisque eorum conetur suam confirmare doctrinam. Ebionaei etenim eo evangelio, quod est secundum Mathaeum, solo utentes, ex illo ipso convincuntur, non recte praesumentes de Deo. Marcion autem id quod est secundum Lucam circumcidens, ex his quae adhuc servantur penes eum blasphemus in solum existentem Deum ostenditur. Qui autem Jesum separant a Christo et impassibilem perseverasse Christum, passum vero Jesum dicunt, id quod secundum Marcum est, praeferentes Evangelium, cum amore veritatis legentes illud, corrigi possunt. Hi autem, qui a Valentino sunt, eo quod est secundum Joannem, plenissime utentes ad ostensionem conjugationum suarum, ex ipso detegentur, nihil recte dicentes, quemadmodum ostendimus in I libro. Cum ergo hi, qui contradicunt, nobis testimonium perhibeant et utantur his, firma et vera est nostra de illis ostensio.