Jeżeli pobyt apostołów w Rzymie jest faktem zupełnie niezależnym od legendy o Szymonie Magusie, to sztuczna hypoteza Baura i Lipsiusza sama przez się upada. Są bowiem dokumenta, świadczące o pierwszym fakcie, a w których nic nie masz o drugim.
Potem jest wysoce nieprawdopododnem, że dopiero Ebionici wymyślili postać Szymona i jego przygody. Rzekomy romans Klemensa z pewnością nie powstał przed III wiekiem, skoro zawiera ustęp z książki heretyka Bardesanesa o przeznaczeniu, a Bardesunes żył pod koniec II stulecia[1]. Tymczasem Justyn męczennik już w roku 138 mówi o przybyciu czarnoksiężnika do Rzymu za panowania Klaudyusza, jako o rzeczy powszechnie znanej[2]. Tak samo Ireneusz[3], którego tradycye przez Polikarpa, Potyna i Papiasza, jak wykazałem w jednym z przeszłych rozdziałów, dochodzą aż do apostołów. Powinniśmy zatem uważać za dwa fakta historyczne, niezależne od siebie pobyt apostołów w Rzymie i pobyt tamże Szymona Magusa. Że Magus znał ś. Piotra, wiadomo z Dziejów apostolskich. Nawet chciał od niego w Samaryi kupić moc udzielania Ducha ś., t. j. sakramentu bierzmowania, na co Piotr mu odrzekł: niechaj pieniądze twoje będą z tobą na zatracenie, żeś mniemał, iż dar Boży może być nabywany za pieniądze[4]. Że później Magus w Rzymie sprzeciwiał się obu apostołom, a w końcu został porażony przez Piotra, wiemy z Filosofumenów, owej sławnej książki, która odkryta na górze Atos, a ogłoszona po raz pierwszy w roku 1850 przez angielskiego filologa Millera, zachowała nam w streszczeniu nawet system filozoficzny Ma-
- ↑ Hilgenfeld, Bardesanes, der letzte Gnostiker. Leipzig 1864, p. 133 i nast.
- ↑ Apol. I. 26.
- ↑ Adv. hær. I. 23.
- ↑ Act. Apost. VIII. 20.
Rome souterraine. Résumé des découvertes de M. de Rossi dans les catacombes romaines par Spencer Northcrote et Brownlow, traduit par Paul Allard. Paris 1877, p. 100 i nast. p. 546 i nast. Nadewszystko zaś sprawozdanie o niespodzianém odkryciu; Scoperta della cripta di Santa Emerenziana e di una memoria, relativa alla Cattedra di San Pietro per Mariano Armellini. Roma 1877.
