Wystruć. Punkt ten znajduje się już tylko 12 metrów ponad poziomem morza. Odtąd rzeka ma nazwę Pregoły i płynie leniwo ku zachodowi, przyjmuje pod Welawą Łynę, która dorównywa jej zupełnie obfitością wód, i wpada poniżej Królewca do zatoki Kurońskiej. Okolica, w której powstają Rominta, Pisa i Wystruć, jest trzecim węzłem hydrograficznym pojezierza. Rozchodzą się stąd większe i mniejsze strumienie na wszystkie strony. Oprócz wymienionych już, ku zachodowi spływa do Węgorapy Gołdapa, ku południowi Biebrza, ku północnemu wschodowi do Niemna Czarna Hańcza, ku północy do Niemna Szeszupa, z swemi licznemi dopływami. Liczne małe strumyki pomijamy. Wypływają one prawie wszystkie z jezior, które pokrywają gęstą siecią całą okolicę. Niemen należy do pojezierza Pruskiego tylko jako jego granica północna i wschodnia. Charakterystyka tej rzeki i jej dopływów znajdzie się na innem miejscu. Tutaj wspomnimy tylko o jej ujściu[1]. Niemen przypomina swym dolnym biegiem pod niejednym względem Wisłę. Przepłynąwszy kilka mil na terytoryum pruskiem i przyjąwszy z południa Szeszupę, a z północy Jurę z Szeszuwą, wstępuje on w szeroką nizinę aluwialną i niebawem rozdziela się poza miastem Tylżą (Tilsit) na dwa ramiona, tworząc deltę. Ramię główne płynie pod nazwą Rus w kierunku północno-zachodnim i, wysławszy przez niziny jeszcze kilka odnóg do morza, wpada do zatoki Kurońskiej w pobliżu miasteczka Russ, drugie zaś, pod nazwą Gilia (Gilge), skręca łukiem, otwartym na południe, ku południowemu zachodowi, łączy się tuż przy ujściu kanałem Friedrichsgraben i rzeką Dejmą z Pregołą i wpada do zatoki pod miejscowością Gilge. Nizina Niemna składa się, tak samo, jak nizina Wisły, z osadów rzecznych, wystających tylko 5 metrów nad powierzchnię morza, i jest bardzo urodzajna, ale z powodu braku kanałów i tam w znacznej części zabagniona i zaniedbana.
- ↑ Zaznaczamy przy tej sposobności, że mapka, umieszczona na str. 68—9, jest na tem miejscu bardzo niedokładna i daje mylny obraz stosunków wodnych. Między innemi Szeszupa tworzy na kilkumilowej przestrzeni granicę między Królestwem Polskiem a Prusami. Szeszuwa nie wpada do Niemna, lecz jest dopływem rzeki Jura, której ujście znajduje się naprzeciw ujścia Szeszupy. Przestawiono też nazwy zatok: Kurońskiej i Fryskiej. Zatoka nad ujściem Niemna nazywa się Kurońską, a nad ujściami Nogatu, Pasargi i Pregoły — Fryską. Mapę dokładniejszą podamy przy szczegółowym opisie Prus Wschodnich.
