dopodobną, ale zarazem za mniejszą raczej, niż większą od aktualnej.
W innych częściach Państwa Rosyjskiego.
Wiemy wszyscy o tem, że w pozostałych częściach Państwa Rosyjskiego mieszka dużo Polaków, że w niektórych miejscowościach tworzą oni nawet główny zastęp inteligencyi i siły przemysłowej, nikt jednak nie zrobił dotychczas, wobec braku wszelkich danych ściślejszych, chociażby przybliżonego rachunku. Istotnie trudności pod tym względem były i są ogromne, a jedyna podstawa, z której wykombinować można jakąkolwiek cyfrę, mianowicie: wyznanie, także nie przedstawiała się w statystyce zbyt pewnie. W tym względzie dopiero spis jednodniowy rzuca pewne światło, z którego też skorzystamy. Przedewszystkiem jednak zanotujmy, że praca p. Grendyszyńskiego zawiera także obliczenia katolików, mieszkających po za Królestwem i Krajem Zachodnim:
| miasto Petersburg .......
|
36.550
|
| gub. Petersburska .......
|
6.051
|
| miasto Moskwa ........
|
14.112
|
| reszta Arch. Mohilewskiej ....
|
30.868
|
| miasta Metropolitalne ......
|
70.000
|
| Dyecezya Tyraspolska .....
|
261.975
|
| Po za parafiami i w wojsku ....
|
181.886
|
| Ormianie katolicy .......
|
28.940
|
|
|
Razem..
|
630.389
|
Ponieważ w ogólnej liczbie katolików w Państwie Rosyjskiem Polacy stanowią przeszło ¾, a są żywiołem ruchliwszym, łatwiej emigrują, niż Litwini, więc z liczby 630 tys. katolików należałoby
za Polaków wziąć 450—500 tysięcy. P. Str., aby mieć pewność uniknięcia pomyłki, wziął 300.000.
Zobaczymy teraz, co mówi spis jednodniowy. Według niego, w r. 1897 było katolików:
| Gub.
|
Archangielska ...
|
504
|
124
|
| „
|
Astrachańska ...
|
936
|
586
|
| „
|
Bessarabska ....
|
11.217
|
7.397
|
| „
|
Włodzimierska ...
|
1.224
|
352
|
| Gub.
|
Wołogodzka ...
|
467
|
163
|
| „
|
Woroneska ....
|
1.492
|
660
|
| Okręg wojska Dońskiego .
|
5.410
|
4.344
|
