nowił oddzielne księstwo, podwładne biskupom warmińskim. Był on oddzielony od posiadłości polskich dzisiejszymi powiatami zachodnio-pruskimi: Kwidzyńskim i Suskim, oraz wschodnio-pruskimi: Holandzkim i Morąskim. Do r. 1466 Warmia podlegała władzy Krzyżaków, a ówcześni biskupowie niemieccy sprowadzali do wyludnionego wojnami kraju osadników z zachodu i osiedlali ich, zwłaszcza w północnej i środkowej części księstwa. W części południowej natomiast rozpoczęła się równocześnie kolonizacya polska, a napływ Polaków stał się bardzo silny po przyłączeniu tego kraju do Rzeczypospolitej. Część północna i środkowa księstwa zachowały jednak nadal charakter niemiecki, i do dziś dnia
stosunki narodowościowe w księstwie Warmińskiem nie uległy zmianie zasadniczej. Z czterech powiatów, na które jest obecnie podzielona Warmia, dwa północne, Brunsberski i Licbarski, posiadają ludność niemiecką katolicką; w południowo-zachodnim, Olsztyńskim, Polacy mają przewagę, w południowo-wschodnim, Re-