Strona:Opis ziem zamieszkanych przez Polaków 1.djvu/375

Ta strona została skorygowana.
Warmia i Mazowsze.
Powiat Liczba Na 1,000 mieszk.
przypadało
w r. 1900 Polaków
Katolików Polaków
Olsztyn .... 69,498 41,822 507
Reszel ..... 45,065 7,814 155
Ostróda .... 7,461 34,332 478
Nidbork .... 7,738 39,411 713
Szczytno .... 6,811 52,590 770
Jańsbork .... 568 36,068 747
Ełk ...... 1,195 31,666 584
Olecko ..... 436 14,573 379
Lec ...... 512 19 160 473
Ządzbork .... 2,761 27,554 569
Rastembork ... 3,060 646 14
Węgoborek ... 98 1,898 55
Gołdapia .... 449 907 20

Podajemy te cyfry, ponieważ innych niema. Nie posiadamy też danych, na których możnaby oprzeć próbę poprawienia statystyki urzędowej, jak to uczyniliśmy w powiatach pomerańskich. To tylko widzimy, że te liczby, polegające na wynikach spisu z r. 1900, nie zgadzają się z rzeczywistym stanem rzeczy. Nie przypisujemy zupełnej ścisłości twierdzeniu jednego z najlepszych znawców stosunków pruskich, Ignacego Danielewskiego, który podał liczbę Polaków w Prusach Wschodnich na około 600,000. Nie wiemy też, na czem opierają się cyfry, podane w opisie Mazowsza w „Wiśle“ z r. 1900, przez G. Smólskiego, który twierdzi, że w powiecie Jańsborskim Polacy stanowią 97%, w Leckim 88%, w Leszczynieckim 83%, w Nidborskim 78%, w Ostródzkim 74%, w Ządzborskim 63 %, w Oleckim 52%, w Rastemborskim 34%, w Węgoborskim 17%, a zatem kilkanaście procent więcej, niż wynika ze spisu urzędowego. Mamy jednak obliczenia niemieckie, które dowodzą, że statystyk urzędowy okroił znacznie liczbę Polaków w Prusach Wschodnich. Z obliczeń tych zasługuje zwłaszcza na uwagę dokonane przez Hartknocha, a za nim przez Fr. Tetznera („Die Slavenin Deutschland“, Brunświk, 1902), według parafii protestanckich. Według tego obliczenia, jest w Prusach Mazurów pro-