przez Brzeg do Oleśnicy, jest zaludniona przez samych Niemców, wśród których nieliczni Polacy żyją w rozproszeniu tylko, jako przychodni robotnicy. Około 20,000 kilometrów kwadratowych ziemi śląskiej, tej ziemi, która niegdyś stanowiła najrdzenniejszą część państwa Bolesławowego, dziś jest ziemią rdzennie niemiecką, a na pozostałej części tubylcza ludność polska jest proletaryatem robotniczym i drobnowłościańskim, zmuszonym do wysługiwania się zbogaconym przybyszom niemieckim.
Śląsk pruski obejmuje 40.302,5 kilometrów, czyli okrągło 730 mil kwadratowych, które rozdzielają się w równych prawie częściach na trzy okręgi administracyjne: Opolski, Wrocławski i Lignicki. Z okręgów tych, czyli według terminologii urzędowej, „obwodów regencyjnych“, położony najdalej ku zachodowi, Lignicki, jest już zniemczony zupełnie. Można spotkać i tam wszędzie Polaków, ale tylko w liczbie bardzo nieznacznej. Jedynie w powiecie Głogowskim (Glogau), graniczącym bezpośrednio z W. Ks. Poznańskiem, a zwłaszcza w okolicy miasta Sławy (Schlawa), istnieją całe wsi zamieszkane przez ludność polską. W okręgu środkowym, wrocławskim zastajemy Polaków w większej liczbie tylko na skraju wschodnim, a mianowicie w powiatach: Strzelińskim (Strehlen), Bzeskim (Brieg), Namysłowskim (Namslau) i Sycowskim (Gross Wartenberg), nadto zaś w mieście Wrocławiu. Natomiast trzeci obwód regencyjny, Opolski, zajmujący południowo-wschodnią część prowincyi, jest zaludniony gęsto przez Polaków. Posiadają oni we wszystkich powiatach wiejskich po prawej stronie Odry znaczną przewagę liczebną. Z 7 zaś powiatów, położonych całkowicie lub większą częścią po lewej stronie tej rzeki, jeden, Kozielski, jest w ⅔ polski, w Prudnickim (Neustadt) Polacy stanowią blisko
