utraciło swą dawną samodzielność. Świetne położenie w pośrodku bogatego kraju, nad główną arteryą komunikacyjną, sprawiło jednak, że zastój nie trwał długo. W r. 1900-ym Wrocław posiadał 422,738 mieszkańców i był pod względem zaludnienia 2-em miastem w Prusach, a piątem w cesarstwie niemieckiem. Jest on siedzibą władz prowincyonalnych i regencyjnych, naczelnego dowództwa korpusu armii, posiada uniwersytet i jest głównym węzłem kolejowym prowincyi, w którym zbiegają się tory: z Berlina przez Frankfurt i Guben, z Szczecina przez Kistrzyń i Głogowę, z Gdańska i Królewca przez Poznań-Leszno i Gniezno-Oleśnicę, z Kluczborka, z Krakowa i Wiednia przez Opole i Bogumin, z Wiednia przez Kładzko, z Pragi przez Świdnicę i z Lipska przez Lignicę.
Śląsk pruski jest podzielony pod względem administracym na trzy obwody regencyjne: Lignicki, Wrocławski i Opolski, które odpowiadają dawnemu podziałowi na Śląsk Dolny, Średni i Górny. Każdy obwód regencyjny dzieli się, jak wszędzie w Prusach, na powiaty, składające się z większej liczby gmin miejskich, wiejskich i dworskich. Miasta, posiadające więcej niż 20,000 mieszkańców, są wyłączone z otaczającego je obszaru i tworzą osobne, autonomiczne powiaty miejskie.
W poniższem zestawieniu podajemy nazwę pojedyńczych powiatów w brzmieniu polskiem i niemieckiem, z oznaczeniem obszaru w kilometrach, przyczem powiaty miejskie pomijamy. Ponieważ chodzi nam tylko o obszar zamieszkany przez ludność polską, uwzględniamy w tem zestawieniu tylko obwód regencyjny Opol-
