Strona:Opis ziem zamieszkanych przez Polaków 1.djvu/72

i rzeźba i poezya i muzyka łączyły się w całość i działały na wszystkie władze ciała i umysłu razem.
 Jednem przeto z zadań ludoznawstwa czyli etnografii jest poznanie tych wszystkich utworów myśli i ręki ludu, które powstały z dążenia do piękności, a zatem opisanie zdobnictwa w najszerszem rozumieniu, t. j. w zastosowaniu do budownictwa, rzeźby, kowalstwa, ciesielstwa, stolarstwa, ubiorów i t. d.; a także przyjrzenie się tańcom, pieśniom i baśniom, takim mianowicie, które od wieków z ust do ust sobie podawano.
 Strona materyalna żywota narodowego wchodzi także do zakresu ludoznawstwa. Domy przeto i wogóle zabudowania, pomieszkania, sprzęty domowe, kuchenne i t. d. muszą być opisane i rysunkami oddane nie tylko ze strony ozdób, ale i pod wszystkiemi względami. Etnografia musi też wiedzieć, jak lud się ubiera, jak i czem się żywi, jak potrawy swoje i wogóle żywność przyrządza; które rzeczy robi w domu, a co kupuje, jakie rzemiosła częściej się po wsiach, a które po miastach spotykają. Szczegółowy opis gospodarstwa, sposobu gospodarzenia, uprawy roli, narzędzi rolniczych, gospodarstwa kobiecego i t. d. wszystko to wchodzi też do zadań ludoznawstwa. Zajmuje się też ono wyglądem i rozmieszczeniem wsi, miast i miasteczek, naturą dróg, lasów, opisem wód, rolą ich w żywocie narodu, stanem i sposobem handlu i t. d. i t. d. słowem całą charakterystyką zewnętrzną i opisową życia ekonomicznego narodu.
 Poznanie wszystkich tych rzeczy ludowych połączone być musi z zapoznaniem się z takiemiż utworami ludów pokrewnych i dalszych. Wielu uczonych tem się już zajmowało i przekonało się, że plemiona szczepu aryjskiego posiadają nie tylko języki podobne, ale też wspólne mają podstawy wierzeń, bardzo blizkie wątki pieśni i podać, podobne melodye i tańce. Te poszukiwania porównawcze, zwane ludoznawstwem porównawczem, nie tylko wyświetlają wiele ciemnych rzeczy w utworach niepisanych, ale i tę mają ważną zaletę, że okazują, co który naród ma własnego, a co zapożyczonego od sąsiadów lub z ksiąg starożytnych. To zaś, co jest czystą własnością pewnego narodu, co mu jest znane od najdawniejszych czasów i nie powtarza się u innych ludów, to