Strona:Oscar Wilde - De profundis.djvu/51

w dziedzinie sztuki, staje się dla umysłu jego, i sfery jego uczuciowej oczywistem i bezwzględnie zrozumiałem.
 Widzę teraz, że cierpienie, jako najszczytniejsze uczucie, do jakiego człowiek jest zdolny, stanowi zarazem typ i sprawdzian wszelkiej rzeczywistej sztuki. Artysta jest zawsze w poszukiwaniu takiej formy bytu, w której dusza i ciało stanowią jedną nierozłączną całość, w której kształt zewnętrzny jest wyrazem wewnętrznej treści, w kórej forma ujawnia istotę rzeczy. Takich form bytu jest wiele: czasem może nam służyć za jej wzór młodość oraz sztuki poświęcone oddaniu młodości; innym razem przychodzi nam na myśl, że współczesne malarstwo pejzażowe, pełne subtelności i wrażliwości odczuwań, nadające się do ujawniania duchowej treści rzeczy zewnętrznych, ubierające treść tę w szatę ziemi i powietrza, mgły czy ulic miasta, zdradzające chorobliwe umiłowanie zmienności nastrojów, — urzeczywistnia dla nas w sposób malarski to, co urzeczywistniali z taką doskonałością plastyki Grecy. Muzyka, w której zewnętrzny wyraz wchłania w siebie całą treść i nie może być od niej oddzielony, jest przykładem złożonym, zaś kwiat lub dziecko —