Strona:Oskar Peschel - Historja wielkich odkryć geograficznych.djvu/10

dniczyć pomiędzy śródziemnym a indyjskim światem. Jeżeli dawniej na podstawie oszukańczego odkrycia chińskich porcelanowych flaszek w grobach z epoki XVIII. dynastyi wnioskowano o najdawniejszych stosunkach handlowych, to dziś świadczą o tych stosunkach tylko muszlinowe przepaski i materye błękitne indygiem zabarwione, w których obwinięte są mumie. Wprawdzie wielki Ramses — jak opowiada Herodot (II. 102) — objeżdżał morze Czerwone na długich okrętach, ale czynił to tylko dla podbijania nadbrzeżnej ludności. Temu Faraonowi, przezwanemu Sazostrysem, przypisuje Herodot pierwszą próbę połączenia Nilu z morzem Czerwonem. Po upływie siedmiu wieków Egipt za Psanmetychów otwierał łatwiej swoje wrota cudzoziemcom, i Neku, drugi król XXVI. dynastyi, budował kanał ku morzu Czerwonemu, ale przed ostatniem zagłębieniem rydla dał się zastraszyć wyroczni, która zagroziła wkroczeniem barbarzyńców.
 Dopiero obcy zdobywca, Achemenida Dareios Hystaspis, otworzył Egipt dla erytrejskiej żeglugi za pomocą kanału, który połączył Nil z morzem Czerwonem powyżej Bubastis. Handlową tę drogę, opisaną przez Herodota (460 przed Chr.) musiał na nowo uczynić żeglowną Ptolemeusz Filadelf; pielęgnowana przez rzymskich cesarzy, była do użytku aż do czasów Marka Aureliusza i Septymiusza Sewera.
 Przeciwne wiatry północne, prawie nieustannie wiejące w północnej części morza Czerwonego, utrudniały za czasów Strabona korzystanie z Nilowego kanału. Uznawano za rzecz daleko dogodniejszą dopływać tylko do Myos Hormos (26°80’ półn. szer.), a stamtąd w siedem dni dostawać się do Koptos nad Nilem, albo jeszcze więcej skracano żeglugę, przybijając do Bereniki (23°95’ półn.), skąd prowadziła droga opatrzona karawanserajami i studniami, którą Ptolomeusz Ptolomeusz Filadelf kazał pobudować;