Strona:Oskar Peschel - Historja wielkich odkryć geograficznych.djvu/24

Ta strona została przepisana.

giego z projektem ścisłej blokady egipskiego wybrzeża za pomocą frankońskiej floty. Pobożna ta chęć, zwrócona przeciw potędze mahometan, okazała się bezsilną w obec silniejszej natury rzeczy, i sam nawet kościół swoją pobłażliwością psuł dobrze obmyślane plany. To potrzeba było wysłać jakieś posła do Aleksandryi, to jakiegoś uwięzionego rycerza wykupić, to papież dał się namówić do udzielenia rozgrzeszenia potajemnie handlującym z Egiptem, to wreszcie otrzymywano dyspensę za pieniądze.
Azyatycki handel, jak wiadomo, od czasów starożytnych aż do najnowszych wywołuje przypływ szlachetnych kruszców od Zachodu ku Wschodowi. Wschód ma do ofiarowania Zachodowi same drogocenne produkta: korzenie, kadzidło, drzewo zbytkowe, pachnidła, drogie kamienie i perły, a jednocześnie podzwrotnikowi mieszkańcy nie potrzebują ani jednego produktu Europy. Przy zamykaniu więc bilansu między dwoma światami zawsze Zachód pozostawał dłużnikiem i zmuszony był nieustanne posyłki złota i srebra wyprawiać do Indyi, które tem większym były ciężarem, że towary wschodnie z powodu wysokiej ceny przewozu, szybkiego odbytu w handlu, przedewszystkiem zaś z powodu wysokich cel egipskich tak bardzo podrożały, że w Aleksandryi korzenie indyjskie sprzedawano trzy razy drożej jak w Calicut, a kadzidło pięć razy drożej jak w Mekce. Na Zachodzie wiedziano o tem doskonale, jak również wiedziano dobrze, że w bezpośrednim handlu ze Wschodem, wszystkie te dobre rzeczy można za bezcen otrzymać. Ogromną ilość gotówki, która w skutek tych okoliczności co roku przez Aleksandryę umykała na Wschód, bardzo skąpo w 14 i 15 wieku wynagradzały miejscowe kopalnie, i w skutek tego zapasy gotówki w naszej części świata stopniowo się zmniejszały. To ogołocenie Europy ze szlachetnych metali objawia się w 15 wieku naglem obniżeniem ceny miejscowych towarów, tak że