całkiem, z małemi skrzydłami na barkach, który w obu wyciągniętych rękach, trzyma głowę trupią. Odlew ten jak go widziemy na rysunku, bardzo zdaje się być piękny i z wielkim wykonany stylem, tak, że go Słowianom przyznać trudno. Szczególniéj ciało młodzieńca tak jest przedziwnie wystudjowane, ruch jego tak naturalny i łatwy, postawa tak zręczna, że zdradza artystę nie pierwotnego, ale na licznych już wykształconego wzorach.
Rysunek znamionuje epokę kunsztu rozwiniętego w kwiecie i sile, do jakiéj sztuka Słowian dójść nie miała czasu. Myśl zarazem zdaje się być słowiańską — genjusz stoi na rogach, które były godłem świątyń, ich główną ozdobą, symbolem bóstw ogólnym; na nich spoczywały budowy bałwochwalni, niemi okrywano ołtarze; wiemy zkądinąd, że na cześć bogów śmierci, Słowianie chowali w domach głowy trupie, że godłem ich była czaszka, a w innych grobach słowiańskich, trafiały się także kamienne trupie główki. Dziwnie wiec posążek ten przypada do myśli słowiańskiéj, i pozostaje nierozwikłana zagadką.
Uczynim tu uwagę, że w ogólności małe bronzy słowiańskie, dotąd znajdowane, kunsztem i wyrobem o wiele przewyższają szerszych rozmiarów szczątki krajowéj rzeźby; a świadectwo Ś. Ottona potwierdza jeszcze to wymównie, gdyż porównane z Thietmara i Helmolda opisem olbrzymich bałwanów, drobnym utworom daje pierwszeństwo.[1].
- ↑ Wiele bardzo figurek na ziemiach słowiańskich znajdowanych, uderzają nadzwyczajném swém podobieństwem do statuetek etruskich; pewni jesteśmy, że sławny z piękności swéj genjusz śmierci znaleziony w Masłowie, musi być wyrobem etruskim; skrzydła zwłaszcza bardzo pospolite w wizerunkach bóstw etruskich, i postać przypominająca Venus infera, Venus libitina (A. F. Gorji. Antiquit. Etruscae, Tab. XIV, f. 1 — 3),
