Strona:PL-Józef Ignacy Kraszewski-Sztuka u Slowian.pdf/32

Ta strona została uwierzytelniona.

których krew' do środka spływała; wszakże hypoteza ta utrzymać się niemogła, będąc tylko prostym, na niczém nieopartym domysłem, który się żadną poprzeć niedawał wiadomością lub podaniem.
Usypy-mogiły, mające postać wysokich pagórków, a wewnątrz długie wnijścia, czyli szyje, wiodące do izby grobowej, w drugim ich końcu, od wschodu lub południa pomieszczonéj, z powodu ogromnych brył kamieni, użytych do ich budowy, zwały się w Danii grobami olbrzymów (Jettenstuben), a w Litwie i Żmudzi témże naźwiskiem Milżyniu Kapaj.
Szyje ich czyli wnijścia, okładane były kamieniami, jak same izby i formowały korytarze, płasko z wierzchu pokryte. W środku przytykały pospolicie do izby okrągłéj, która była jedna, lub dwie czasem w jednym usypie. Niekiedy do tych dwóch oddzielnych izb, w jednéj mogile, wiodły dwie osóbne szyje.
Izby po półtrzecia do czterech łokci w przecięciu mające, tyleż prawie bywały wysokie; dorosły mężczyzna mógł w nich stanąć i mieścił się wygodnie. Otwory i wnijścia w wielu z nich starannie ziemią zasypane i ubite były. W pośródku znajdowano szczęty ciał niepalonych, sprzęty i oręż kamienny, bursztyn, składane paciórki i guziki, i naczynia gliniane.
Czasami w szyjach grobowych składano także ciała zmarłych; gdy cała izba stanowiąca grób rodziny, została zapełniona, niechcąc naruszać trupów, mieszczono nowo przybywających w przedsieniu. Niektóre z grobów kamiennych olbrzymich, mają kształt prostokątny i szyję podłużną, od ośmiu do dwunastu łokci długą, od trzech do czterech szeroką. Zresztą ten rodzaj grobów niczém prócz kształtu nieróżni się od okrągłych. Czasami naciskano w nich wiele ciał w postaci siedzącéj, każde z osobna ścianką przedzielając od innych.
Groby Litewskie i jeden Ukraiński, choć do późniejszéj nieco