Wikiźródła

Strona:PL-Mieczysław Gogacz-Filozofia bytu w „Beniamin Major” Ryszarda ze świętego Wiktora.pdf/35

Ta strona została przepisana.

miotów kontemplowanych.[1] I ciekawe. Wstęp Hugonina do t. 196 Patrologii Migne’a stwierdza, że Ryszard „studiuje kontemplację najpierw samą w sobie i rozróżnia sześć jej stopni”.[2] Studium więc specjalne i pomnikowe powtórzyło tradycyjną nieścisłość. Wydaje się bowiem, że Kulesza[3] poprawnie zrozumiał Ryszarda i słusznie zasygnalizował w swej rozprawie kwestię przedmiotów kontemplacji, nie jej stopni, chociaż za radykalnie tę sprawę sformułował, a w końcu wcale jej nie rozwinął i nie uwzględnił, lecz poszedł za ujęciem, analizującym akt kontemplacji mistycznej.[4] Gdyby trzeba było szukać genezy takiego ujmowania kontemplacji przez omawiane prace, należało by przede wszystkim przypomnieć, że Ryszard problemy mistyki uzasadnia metafizyką, a więc ontologicznie, empirystycznie i obiektywnie traktuje swój temat, inaczej niż autorzy, dla których kontemplowanie jest kwestią zasadniczo subiektywnego przeżycia. A dalej, być może, rzeczywiście zaważyły tu wpływy Hugona, który opracował bardzo rozbudowany podział kontemplacji.[5] Podział ten mógł zasugerować także Ryszarda i utrudnić ujmowanie kontemplacji jako jednego ontycznie procesu, dotyczącego tylko różnych przedmiotów. I. być może, nie badano Ryszarda ściśle historycznie, lecz raczej od strony subiektywnego rozumienia kwestii, które omawiał,[6] i dlatego powtarzano pomyłkę dostrzeżoną przez Kuleszę. Trzeba jednak raz jeszcze powtórzyć, że Ebner rozróżniał i sposoby i przedmioty kontemplacji, chociaż tego nie podkreślił wyraźnie. Poszedł tu za Ryszardem, który nie troszczył się specjalnie o widoczną w dziełach różnicę między przedmiotami kontemplacji, kontemplowaniem sześciu grup przedmiotów, a sposobami kontemplacji.

  1. ↑ ,,per illa sex designantur gradus quibus per creaturas in Dei contemplationem ascenditur” Tomasz (67) II — II, 180, 4, ad 3.
  2. ↑ „Étudie d’abord la contemplation en elle-même, et il en distingue six degrés” Hugonin (22) c VIII — XIX.
  3. ↑ Przed Kuleszą Mignon (32) wyraźnie rozróżnia stopnie kontemplacji różne od przedmiotów kontemplowanych. Dziwne, że tego Kulesza nie podniósł. Patrz u Mignon t. 2, s. 378 — 379.
  4. ↑ Por. s. 244 i s. 246.
  5. ↑ Por. Mignon (32) t. 2, s. 381 — 384.
  6. ↑ Patrz s. 41 — 43.
Źródło: „https://pl.wikisource.org/w/index.php?title=Strona:PL-Mieczysław_Gogacz-Filozofia_bytu_w_„Beniamin_Major”_Ryszarda_ze_świętego_Wiktora.pdf/35&oldid=2589090”