Wikiźródła

Strona:PL-Mieczysław Gogacz-Filozofia bytu w „Beniamin Major” Ryszarda ze świętego Wiktora.pdf/54

Ta strona została przepisana.

minowana jednoznacznie do przedmiotów kontemplacji, ponieważ Ryszard nie uświadomił sobie dostatecznie ostro, że jego ujęcia odbiegają od ujęć zastanych.[1] W każdym razie to jest oczywiste w tekstach, że Ryszard ujmuje w stopnie przedmioty kontemplacji.

 2o Geneza stopni. Robilliard słusznie stwierdza, że u Ryszarda geneza etapów wznoszenia się do Boga jest neoplatońska i ciekawie ustala, że geneza stopni kontemplacji jest boecjańska.[2] Stopnie te bowiem są nawiązaniem do boecjańskiego podziału filozofii, podanego w komentarzu do Izagogi Porfiriusza.[3] Podział ten odbiega od podziału Arystotelesa. Ponieważ Boecjusz swą wiedzę filozoficzną czerpał nie z Aten i nie z Rzymu lecz z Aleksandrii, tam więc należy szukać wpływów,[4] dzięki którym przekształcił podział arystotelesowski.[5] Komentarz Boecjusza był podstawowy w średniowieczu. Czerpał z niego Hugon, lecz przekształcił znowu boecjański podział filozofii na wzór arystotelesowskiego.[6] Poprzez więc Hugona otrzymał Ryszard od Boecjusza

  1. ↑ Ryszard nie miał świadomości, że przekroczył platonizm. Por. choćby Dempf (12): „Es ist schade, dass Richard seine Spekulation nur auf die Trinität beschränkt hat. Hätte er den Unterschied der drei geistigen Seinsweisen auf deren konnaturale Erkenntnismetaphysik angewendet, so wäre jetzt schon der „Thomismus” entstanden und der Universalienstreit hätte einen ganz andern Verlauf nehmen Essen” s. 73.
  2. ↑ „Or, quand Richard... décrit les diverses étapes par où l’esprit s’élève à Dieu, il nous parait que le grand Victorin se rattache au néoplatonisme par un lieu littéraire exact et qu’a la source de six genres de contemplation décrits par lui, c’est Boèce qu'on trouve et son premier commentaire sur l’Izagoge de Porphyre” Robilliard (35) s. 230.
  3. ↑ „Est enim philosophia genus, species vero duae, una quae theoretica dicitur, altera quae practica, id est speculativa et activa, erunt autem et tot speculative philosophiae species, quot sunt res in quibus justae speculatio considerationis habetur, quotque actuum diversitates, tot species veritatesque virtutum. est igitur theoretices id est contemplativae vel speculativae triplex diversitas atque ipsa pars philosophiae in très species dividitur, est enim una theoretices pars de intellectibilibus alia de intellegibilibus, alia de naturalibus” Boecjusz (50). s. 8.
  4. ↑ „on nous entretient de chacune de ces espèces en des propos qu’on entendrait mieux si la source grecque dont Boèce s'inspire nous était connue; on ne peut douter qu'elle soit là sousjacente, d’autant que Boèce n’a pas reçu à Rome sa culture phil., ni même à Athène comme le légende le rapportait mais bien à Alexandrie” Robilliard (35) s. 231.
  5. ↑ „scheme aristotélicien: physique, mathématique, métaphysique ou théologie” za Robilliardem (35) s. 231.
  6. ↑ „Theorica dividitur in theologiam, mathematicam et physicam. Hanc divisionem Boetius facit aliis verbis, theoricem secans in intellectibilem et
Źródło: „https://pl.wikisource.org/w/index.php?title=Strona:PL-Mieczysław_Gogacz-Filozofia_bytu_w_„Beniamin_Major”_Ryszarda_ze_świętego_Wiktora.pdf/54&oldid=2591378”