filozofem w znaczeniu XII wieku i spełnia wymagania stawiane filozofii współczesnej. Rozstrzygnięcie to jest dodatkowe i nie wiąże się wprost z uzasadnieniem filozoficzności Ryszarda w fakcie stwierdzenia jego metafizyki.
a. Pojęcie filozofii w średniowieczu i u Ryszarda. Dają się w XII wieku wyróżnić dwa sposoby formułowania definicji filozofii:
1o ze względu na genezę i podmiot filozofii,
2o ze względu na jej przedmiot i sposób
ad 1o Jeszcze i Hugon stwierdza, że philosophia... est autem amor et studium sapientiae.[1] Według jego definicji umiłowanie więc i poznanie mądrości charakteryzują filozofię. Bliska temu ujęciu jest Ryszardowska definicja kontemplacji, będącej podziwiającym, a więc związanym z miłością poznaniem, cum admiratione... perspicia. Poznanie więc jest wspólną, istotną cechą filozofii i kontemplacji. Ponieważ według Ryszarda „dzięki miłości wzrasta poznanie”, wprowadzające z sobą podziw, różnica więc między filozofią a kontemplacją byłaby dla Ryszarda raczej mała. Różnica ta jednak istnieje. W poznaniu bowiem kontemplacyjnym podziw jest aktem wtórnym i cechą istotną, zatrzymaniem się przy poznawanym przedmiocie, który świadczy sobą o Bogu.[2] W poznaniu natomiast filozoficznym podziw jest aktem przypadkowym i przedfilozoficznym, a więc pierwszym, mogącym uprzedzać poznanie. Stwierdza to już Platon[3] i Arystoteles.[4] Ich sugestia podziwu poprzez Augustyna, Pseudo-Dionizego i Szkota Eriugenę oddziałała na Hugona, jak stwierdza Heitz,[5] w ten sposób, że Hugon przejął pogląd neoplatoników, według których filozofia sprowadza się do refleksji, a dalej do iluminacji
- ↑ Hugon (57) PL 176, 743A, 745A, 751B.
- ↑ Por. c 67D, c l93B.
- ↑ Platon (63) Theaet 155D (Didot, t. 1, s. 119).
- ↑ Arystoteles (46) Metaph. 982 b 12.
- ↑ „Cela rapelle la théorie idéologique platonienne qui, par saint Augustin et par Denys le Pseudo-Aréopagite, peut-être aussi par Scot-Erigène, a passé dans l’oeuvre du Vict.” Heitz (19) s. 73 — 74.
