Wikiźródła

Strona:PL-Mieczysław Gogacz-Filozofia bytu w „Beniamin Major” Ryszarda ze świętego Wiktora.pdf/60

Ta strona została przepisana.

speculatio, Ryszard operuje pojęciem kontemplacji w odniesieniu do kontemplacji właściwej, termin ten został zatrzymany. Powodem był i ten fakt, że theoria nie zawiera w sobie elementu podziwu, właściwego kontemplacji, a jest tylko zwróceniem uwagi na wzięte z rzeczy cielesnych podobieństwa, prowadzące do poznania Boga.[1] Nie całkowicie więc, lecz częściowo theoria wiąże się z kontemplacją, przez ten mianowicie moment, że oznacza tę samą czynność, o którą chodzi najpierw w poznaniu kontemplacyjnym: o poznanie w rzeczy mądrości Boga. Z podziwu więc wywodzące się poznanie filozoficzne i na podziwie kończące poznanie kontemplacyjne z platońsko-augustyńską i arystotelesowską podstawą poznawczą, a także z pojęciem theoria spotykają się w stwierdzeniu, że pełnym i właściwym poznaniem jest poznanie Boga.

 ad 2o Z wynikiem poprzednich rozważań uzgadniają się definicje filozofii, wskazujące na jej przedmiot, a uznawane w XII wieku. Właśnie Hugon stwierdza, że filozofia, to disciplina omnium rerum divinarum atque humanarum rationes probabiles investigans.[2] Ryszard podobnie, choć wydaje się szerzej, ujmuje przedmiot badań umysłowych. W kontemplacji bowiem poznane są rzeczy cielesne,[3] ich istoty[4] i przyczyna wszystkiego — Bóg. Nie jest to jednak poznanie jakiekolwiek i nie jest to tylko poznanie racji rzeczy. Sprawy np. ciała ludzkiego pozostawia się badaniu wiedzy świeckiej.[5] W kontemplacji poznaje się wszystkie przedmioty poznawalne jako widzialny ślad Boga. Poznaje się je na to, by wyczerpać z nich w podziwie przejawy Mądrości i zatęsknić do Boga. Przez poznanie Boga dochodzi się do pełni wiedzy.[6] Słusznie dlatego już Alkuin stwierdził, że chodzi w filozofii

  1. ↑ Por. Albert Wielki (41): „Theoria lumen est in corporalibus similitudinibus acceptum, quod ducit ad Dei cognitionem, quae secundum Hugonem dicitur mundana theologia” t. 31, s. 105.
  2. ↑ Hugon (57) PL 176, 752B, 745A; por. Klemens Aleksandr. (59) s. 17. Strom, i, 5; por. „philosophia, omnium mater artium... inventum deorum” Cyceron. Tusc. disp. 1, 26, 64.
  3. ↑ „priorum duorum consideratio circa terrena et corporalia occupatur” c 75 B, por. c 80 B.
  4. ↑ „rerum visibilium rationem” c 85 B.
  5. ↑ „Scriptura... procurationem corporum tacuit, et saeculari scientiae reliquit” c 199 C.
  6. ↑ c 139 BC.
Źródło: „https://pl.wikisource.org/w/index.php?title=Strona:PL-Mieczysław_Gogacz-Filozofia_bytu_w_„Beniamin_Major”_Ryszarda_ze_świętego_Wiktora.pdf/60&oldid=2592030”