Strona:PL-Tadeusz Żeleński-Balzak.djvu/037

nowo za młodego Lucjana de Rubempré, autora romansu Łucznik Karola IX.
 Niemniej, pierwszy ten zarobek piórem przejmuje go upojeniem i utwierdza w powziętym zamiarze. W ten sposób powstał szereg powieści, pisanych pod pseudonimami, powieści, których Balzac nigdy nie uznał za swoje „prawe dzieci“ i których nie włączono nigdy nawet do pełnych wydań jego dzieł. Figurują wstydliwie jako utwory młodości, i można powiedzieć, że poza specjalistami nikt ich nie zna. Historja młodzieńczych utworów Balzaka, to jest unikat w dziejach literatury.
 Te pierwsze utwory Balzaka mają tę zaletę, że pozwalają nam zmierzyć dystans między powieścią jaką Balzac zastał a jaką zostawił.
 Bo te pierwsze jego płody nie były ostatecznie gorsze, a może lepsze od przeciętnej ówczesnej produkcji powieściowej której noszą piętno. Były fantastyczne i historyczne, w duchu mody stworzonej przez panią Radcliffe i Walter Scotta, których olbrzymie powodzenie regulowało żądania księgarzy. Przyświecała też młodemu Balzakowi gwiazda Richardsona i... Paul de Kocka. Miejscami zakrawają te powieści na parodję,