Strona:PL-Tadeusz Żeleński-Balzak.djvu/139

Gautier) Balzac wezwał go na gwałt do siebie. „Jutro (oświadczył) czytam dyrektorowi teatru wielki dramat w pięciu aktach. Ale ten dramat nie jest napisany. Napiszemy go w ciągu nocy. Sprosiłem was tu czterech; każdy napisze po akcie; ja biorę na siebie piąty: przez dzień i noc można napisać przecież akt dramatu. — Ale, zapytał Gautier, czy masz przynajmniej plan, figury, temat? — Och! wykrzyknął Balzac zrozpaczony, jeśli się wdamy z drobiazgi, nigdy nie dojdziemy końca“.
 Faktem jest, że pisarz, którego powieści obfitują w tyle scen w najwyższym stopniu dramatycznych, którego zdobycze powieściowe tak bardzo miały oddziałać na teatr dziewiętnastego wieku, sam nie miał daru scenicznego. Ze wszystkich jego sztuk, jedynie Mercadet, wystawiony po jego śmierci, posiadał istotną wartość. Melodramat Vautrin zdobył sukces skandalu: zdjęto sztukę na rozkaz policji ze sceny, ponieważ wielki aktor Lemaître, grający tytułową rolę awanturnika, ucharakteryzował się na Ludwika Filipa. Ale kiedy król ofiarował Balzakowi odszkodowanie za stratę jaką poniósł, pisarz nie przyjął.
 Oryginalny był sposób, w jaki Balzac