Strona:PL Łukasz Górnicki - Dworzanin polski.djvu/005

Żywot Łukasza Górnickiego.

 Łukasz Górnicki urodził się w r. 1527. w Oświęcimiu. Ojciec jego, Marcin Góra, był mieszczaninem, matka Anna pochodziła z rodziny Gąsiorków, zamieszkałej w Bochni. Jedenastoletniego Łukasza oddano w r. 1538. na naukę do Krakowa, gdzie zajął się nim wuj, ks. Stanisław Gąsiorek. Dalsze losy młodości nie znane nam dokładnie; w każdym razie nie jest zapisany w metrykach uczniów Akademii krakowskiej, prawdopodobnie między r. 1543. a 1548, bawił we Włoszech, zapewne w Padwie, bo jak się z dzieł okazuje, znał dobrze i miasto samo i tamtejsze stosunki szkolne. W r. 1548. spotykamy Górnickiego na dworze Samuela Maciejowskiego, biskupa krakowskiego i kanclerza koronnego. Pobyt na dworze mądrego i odgrywającego ważną w sprawach państwowych rolę biskupa przyczynić się musiał do uzupełnienia wykształcenia młodego dworzanina, zwłaszcza że na dworze tym kupili się chętnie co wybitniejsi i wykształceńsi z przebywających w Krakowie Polaków. A korzystał Górnicki zapewne skwapliwie z każdej sposobności poznania świata i ludzi, skoro w tych czasach własnym kosztem brał udział w poselstwie Filipa Padniewskiego do Węgier.
 Po śmierci Maciejowskiego został biskupem krakowskim Andrzej Zebrzydowski w r. 1550., ale Górnicki już po dwu latach przenosi się od niego na dwór podkanclerzego, Jana Przerębskiego. Z nim razem towarzyszy królowi w długiej podróży do Gdańska, Malborga, Królewca i Litwy, z nim też razem jedzie w r. 1553. do Wiednia prosić dla króla o rękę córki cesarza, Katarzyny. W r. 1555. Łukasz Oleśnicki zarzucił Górnickiemu pochodzenie nieszlacheckie, sprawa ciągnęła się dość długo, aż w r. 1561. wyszedł dekret królewski, potwierdzający szlachectwo Górnickiego — oczywiście było to w tę formę przystrojone nadanie szlachectwa