Strona:PL Światełko. Książka dla dzieci (antologia).djvu/155

 Para wodna powstaje zarówno z rzek i jezior, jak z mórz i oceanów, ale ilość wody w rzekach i jeziorach jest zupełnie nieznaczną w porównaniu z morzami, dla tego też głównem źródłem deszczu są olbrzymie morza, jak Ocean Atlantycki i Ocean Wielki.
 Spójrzmy na kartę ziemi: do Oceanu Atlantyckiego od nas niedaleko, od Oceanu Wielkiego oddziela nas cała Azya i Rosya, stąd odgadnąć łatwo, że deszcze przybywają do nas głównie z wód Oceanu Atlantyckiego.
 Ocean Atlantycki względem nas położony jest na zachód; jeżeli więc wieje wiatr od strony zachodniej, od zachodu, to zwykle sprowadza wilgoć i chmury, a bardzo często i deszcz. Wiatr wschodni, to jest wiejący od wschodu, mógłby nam przynieść wodę tylko z Oceanu Wielkiego, ale zanim do nas się dostaje, przebiedz musi długą drogę ponad rozległym lądem, i do nas przybywa suchy. Dla tego to wiatry wschodnie sprowadzają nam pogodę, wiatry zachodnie deszcze i ulewy.
 Są na ziemi okolice słynne z ulewnych deszczów; z jednodniowego deszczu zbiera się tam niekiedy więcej wody, aniżeli u nas przez cały rok, — deszcz nie pada tam kroplami, ale spływa prawdziwemi potokami. W naszym kraju i w Europie całej o takich ulewach nie mamy nawet pojęcia.
 Są znów inne okolice, oddzielone od mórz wysokiemi górami, po-za które wiatry wilgotne przedostać się nie mogą, deszcze też tam prawie są nieznane. Nie potrzebuję wam dodawać, że okolice takie są to zupełnie jałowe pustynie, bez deszczu bowiem roślinom żyć nie podobna, a dla braku wody ani rośliny ani zwierzęta tam przebywać, ani ludzie osiedlić się nie mogą.
 Wielkie ulewy sprowadzają niekiedy straszne spustosze-