Strona:PL Światełko. Książka dla dzieci (antologia).djvu/249

ćwierci mili, a w ciągu sekundy 60-tą część 3¾ mili t. j.  szesnastą część mili czyli prawie pół wiorsty. W miejscach położonych dalej od równika szybkość obrotu jest mniejsza, a na samym biegunie umieszczony człowiek nie opisuje żadnego koła. Rzecz dziwna, a jednak prawdziwa, że szybkiego ruchu ziemi nikt nie czuje i nikt o nim zwykle nie myśli. Jest to niby tak samo, jak gdy kto siedząc w wagonie kolei, przenosi się szybko na znaczne odległości, ale ani otaczające go osoby, ani ściany wagonu nie dają mu tego poznać: wszytko w wagonie wraz z nim odbywa w podobny sposób tę samą drogę. Dopiero wyjrzawszy z okien wagonu, spostrzedz może, że znajduje się w innej okolicy. Podobnie i my obracamy się szybko wraz ze wszystkiemi przedmiotami ziemskiemi i dopiero spojrzawszy na słońce i gwiazdy, przekonywamy się, żeśmy znaczną drogę obrotu naszego przebyli.
 Ziemia jest kulą swobodnie zawieszoną w przestrzeni, na podobieństwo balonu unoszącego się w powietrzu. Kula ta ma w promieniu od środka do powierzchni mil 860, w średnicy albo od bieguna do bieguna mil 1720.
 Ale ta swobodnie zawieszona kula nie kręci się w miejscu; kręcąc się zmienia wciąż miejsce swoje w przestrzeni, na podobieństwo osób tańczących walca, które obracając się koło siebie, kręcą się jednocześnie wokoło pokoju. Ale i o tem nie wiedzieli ludzie przed Kopernikiem.
 Nie tu miejsce na bliższe objaśnienie tego ważnego ruchu. Kto chce te rzeczy lepiej rozumieć, musi zajrzeć do kosmografii, to jest nauki opisującej ziemię i ciała niebieskie. Tu powiemy, że przed Kopernikiem, uważając ziemię za środek świata, przyjmowano, że koło tego środka nie tylko od-