L. Domskiego p. t. Komunizm w Polsce wzrasta, ogłasza, iż «wielką sensacyę sprawił (w Polsce) zwrot pisarza S. Żeromskiego. Ostatnia jego powieść p. t. Przedwiośnie jest wyraźną pochwałą komunizmu i rewolucyi proletaryackiej. Powieść ta jest wcieleniem agitacyi komunistycznej w kraju, gdzie nie wolno szerzyć literatury komunistycznej». W drugim artykule p. t. Znamienny zwrot autor R. Arskij w zakończeniu długiego bałamutnego artykułu o mej działalności literackiej donosi, iż oto «jeden z bardzo wybitnych i utalentowanych pisarzy polskich wyraża nie tylko sympatye swe dla komunizmu, ale i wzywa na tę drogę. Samo przez się rozumie się, iż należy jaknajprędzej przełożyć tę książkę na język rosyjski i obznajmić robotników z nowym utworem Żeromskiego, społecznika i piewcy rewolucyi».
W istocie, nie tyle ze względów na obznajmienie robotników, lecz raczej autorów artykułów tego rodzaju, jak przytoczone wyżej, należałoby przełożyć tę powieść na język rosyjski. Zanim to nastąpi i zanim rzecz sama się wyjaśni, oświadczam krótko, iż nigdy nie byłem zwolennikiem rewolucyi, czyli mordowania ludzi przez ludzi z racyi rzeczy, dóbr i pieniędzy, — we wszystkich swych pismach, a w Przedwiośniu najdobitniej, potępiałem rzezie i kaźnie bolszewickie. Nikogo nie wzywałem na drogę komunizmu, lecz zapomocą tego utworu literackiego usiłowałem, o ile to jest możliwe, zabiec drogę komunizmowi, ostrzec, przerazić, odstraszyć. Chciałem, jak to zaznaczył jeden z czujnych krytyków polskich, a człowiek serca, — «uderzyć w sumienie polskie», — wezwać do stworzenia wielkich, wzniosłych, najczyściej polskich, z ducha naszego wyrastających
Strona:PL Żeromski-Elegie i inne pisma literackie i społeczne.djvu/124
Ta strona została uwierzytelniona.