Strona:PL Żeromski-Elegie i inne pisma literackie i społeczne.djvu/375

Ta strona została uwierzytelniona.


23) Czy dusza sięga poza ciało i trwa nadal w oderwaniu od niego, skoro jest tem, co jest, a nie powstało, więc zginąć nie może?
24) Czy istnieje dusza, czyli wewnętrzne ja, wszczepione w żywe ciało, wówczas, gdy ciało w obłędzie umiera?
25) Świadomość jest to przedewszystkiem pamięć, nagromadzenie i zachowanie przeszłości w teraźniejszości, jest także przedjęciem przyszłości, kombinowaniem i wyczekiwaniem.
26) Centralny system nerwowy jest psychofizycznym warunkiem genialnych uzdolnień.
27) Życie jest wolnością, wplecioną w konieczność. (Przypadek w parku).

    23. «[Platon] wysnuł.... wniosek o dalszem trwaniu duszy po śmierci, kierując się zasadą, że to, co jest, a nie powstało, nie może też i zginąć, że jest wiecznem.» (Rubczyński. str. 114)....«Kardynalna teza Bergsona o duszy sięgającej poza ciało i zdolnej trwać nadal w oderwaniu od niego» (str. 160).
    24. «Jedynym [według Bergsona].... powodem racjonalnym, mogącym nas skłonić do sądu, iż świadomość gaśnie po śmierci, byłby widok rozkładającego się ciała, a wartość takiego rozumowania ustaje, odkąd doświadczeniem stwierdzono, że świadomość jest przynajmniej częściowo niezależna od ciała.» (Rubczyński. str. 150)....«Bergson.... mówi tylko o „wszczepieniu” czy „wplocie” ducha w c ało.» (Rubczyński, str. 153).
    25. «Otóż [Bergson] powracając do swej ulubionej myśli, iż świadomość oznacza przedewszystkiem pamięć, zachowanie i nagromadzenie przeszłości w teraźniejszości, uzupełnia myśl tę zaraz ważnym dodatkiem: że świadomość jest także wyprzedzaniem, „antycypacją” przyszłości, jej wyczekiwaniem.» (Rubczyński. str. 162).
    26.....«Centralny system nerwowy, ten psychofizyczny warunek genjalnych uzdolnień...» (Rubczyński. str. 57).
    28. «Pomimo... że świadomość i materja przeciwstawiają się sobie nawzajem, jako byty opatrzone cechami wolności i konieczności, przecież, zdaniem Bergsona, życie znajduje skuteczny sposób przejednania ich, a to