Owidjusza w Moesia Inferior. Zaznaczyć zaś należy, że tereny wokół dolnego biegu Dunaju położone dopiero naskutek planowej polityki Augusta były wciągane w orbitę romanizacji. On to osadzając na tronie trackim Kotysa Starszego tworzy zgodnie z całokształtem swych działań państewko wasalne, którego sąsiedztwo stanowić będzie podstawę w organizowaniu już pod koniec jego rządów nowej prowincji[1]. Na pomoc Rhoemetalkesa, późniejszego władcy trackiego, liczyć będzie władza rzymska, a zwłaszcza dowódca garnizonów naddunajskich w miejscowościach wyłączonych z pod władzy wasala. Do młodego Kotysa, następcy Rhoemetalkesa, zwraca się już w czasie pobytu w Tomi Owidjusz w słowach następujących:
„Quidquid id est (mowa o ewentualnem przestępstwie Ow.) habuit moderatam vindicis iram,
Qui nisi natalem nil mihi dempsit humum.
Hac quoniam careo, tua nunc vicinia praestet,
Inviso possim tutus ut esse loco“.
(Ex Ponto. II. 9, 77—80).
Poeta znalazł się niejako na froncie w obliczu wrogów[2]; trzeba przyznać, że umieszczenie w takich warunkach kogoś uznanego za przeciwnika politycznego czy też za osobę godną wysokiej kary administracyjnej, budzić musi zdziwienie; przypomnijmy sobie tylko wypadki dezercji do kraju nieprzyjacielskiego; wymienimy tu słynnego
- ↑ Por. Kornemann E. — Die unsichtbaren Grenzen des römischen Kaiserreichs. (W zbiorze rozpraw p. t. Staaten, Völker, Männer). Lipsk 1934. Str. 98. Homo L. — Haut Empire (W serji Histoire Générale publiée sous la dir. de Gustave Glotz. Część III. T. III). Paryż 1933 str. 102—103. Wątpi w utworzenie tej prowincji przez Augusta V. Chapot, wyrażając się — „La création d‘une province véritable est de moins en moins attribuable a Auguste, douteuse meme pour Tibere, et il se peut qu‘une administration speciale a la Mésie n’ait débuté que sous Claude“. (Le monde romain. Paryż 1927 Str. 427). Nie tak sceptycznie na szybkość podboju tej prowincji patrzy H. Dessau, o. c. str. 394—396, który wszakże uważa, że teren późniejszy Moesji był w okresie Augusta poddany rządom oficera cesarskiego; nie podlegał on prokonsulowi Macedonji... „wurde ... ein besonderes römisches Militär-Kommando an der unteren Donau eingerichtet, das seinen Sitz im Gebiet der Moeser hatte und zu dem, wenn nicht von Anfang an, so doch bald, mehrare Legionen (unter Tiberius waren es zwei)
gehörten“. Prawdziwa romanizacja tych terytorjów rozpoczęła się dopiero na
przełomie pierwszego i drugiego wieku po Chr.
Poza murami greckiego miasta Tomi, w którem mieszkał Owidjusz, rozciągała się kraina, niewciągnięta jeszcze w pełny zasięg nawet greckiej (a więc bliższej geograficznie) kultury. - ↑ Por. niżej, rozdział VIII.
