Strona:PL Żmigryder-Konopka - Kampański urząd t. zw. meddices.djvu/9

wyrazistości dla swych dowodów o rzekomo zasadniczem „Dritteilung“, właściwem jakoby dla pewnych gmin.
 Słuszność mojej tezy wystąpi jeszcze dobitniej przy analizie znaczenia terminu tota w szeregu inskrypcyj italskich. Taubler (str. 14) zwraca uwagę na inskrypcję — Conway, It. dial. I. p. 253, opracowaną również przez Ribezzo Riv. Indo-Greco-Italica, XIV 1930, fasc. I—II p. 83, gdzie mamy dwukrotnie wzmiankę o touta Marouca. Jeśliby tuta = tribus, wówczas Marrucini musieliby stanowić odrębny szczep, a byli oni raczej częścią szczepu Marsów. Już ten jeden przykład wskazuje, że teorja Taublera nie wystarcza do ujęcia całokształtu faktów dotyczących naszego problematu. Dodajmy, że owa „tota Marouca, o którą rozchodzi się w naszej inskrypcji, nazwana jest w w. 4 — auiata touta — auspicata touta, co wskazuje, że idzie o grupę społeczną, której przysługuje ius auspicii, a więc o grupę patrycjatu marrucińskiego (cf. Liv. YI, 41, 56 penes quos igitur sunt auspicia more maiorum? nempe penes patres; nam plebeius quidem magistratus nullus auspicato creatur); to zgodne jest z proponowaną przeze mnie interpretacją terminu fota, jako zespołu pełnoprawnych obywateli; w danym wypadku tota = patrycjat Marrucinów.
 Podobnie — rozważając treść inskrypcji znalezionej na ziemi Wolsków (Conway No; 252, Planta No 240, Ribezzo, R. I. Gr. It. XIV (1930), fasc. I—II, p. 86) zaskoczeni jesteśmy przez zwrot — „sepis toticu covehrio sepu feram pihom estu. ee Se. Cosuties Ma. Ca. Tafanies medix sistiatiens“ — „jeśli ktoś wobec toticu Covehriu [t. zn. wobec kurji, którą określono przymiotnikiem toticu] złożyłby ofiarę, niech będzie to uznane za zgodne z liturgją. Tak postanowili.... meddices“. Punkt zasadniczej wagi to jest wytłumaczenie słów toticu covehriu. Wiąże się to również z zagadnieniem składu osobowego kurji jako takiej. Wiele źródeł, jak to już wyżej wskazywałem, zdaje się z całą pewnością wskazywać, że w skład pierwotnej rzymskiej kurji wchodzili zarówno plebejusze, jak i patrycjusze; podobnie i etymologja tego słowa ko+uria ~ ko+uirit = „zespół viri“ dowodzi, że kurja, jako taka, jest instytucją o charakterze ogólno-obywatelskim; niedziwnem wszakże wydaje się, że patrycjusze w łonie tego rodzaju instytucyj mogli w pewnych wypadkach występować odrębnie, zwłaszcza, jeśli to dotyczyło spraw związanych z kultem religijnym, a tak właśnie było w wypadku opisanym przez powyższą inskrypcję. Słusznie też można przypuścić, że wzmianki u autorów o zgromadzeniach patrycjuszy dotyczą zebrań patrycjuszowskich, ukonstytuowanych według kuryj (Cf. Kahrstedt, Zwei Beiträge zur älter röm. Geschichte. Rh. Mus. 72, r. 1917/18), omawiając przewagę concilia plebis tributa, podnosi brak podobnych zebrań patrycjuszowskich. Jak widzimy są dane, że zebrania miały zdawien dawna miejsce. Jedynie jako korelat do ugrupowań patrycjuszowskich wewnątrz ogólno-obywatelskich organizacyj wystąpią później concilia plebis tributa w łonie zespołów tribusowych; one zdobędą sobie z biegiem lat coraz większe znaczenie prawno-polityczne.
 Dodanie do rzeczownika covehriu określenia toticu świadczy, że idzie tu o patrycjuszy w łonie danej kurji.