Strona:PL A Daudet Ewangelistka.djvu/268

 Stary kościół Oratoryanów, ustąpiony protestantom przez konkordat, jest najrychlejszą i najokazalszą z paryzkich świątyń.
 Inne, zwłaszcza też nowe, nie usposabiają tak dalece do uczuć religijnych. Arystokratyczna świątynia z ulicy Roquépine, w kształcie białej rotundy oświetlonej z góry, przypomina targ i skład na zboże. Sala Ś-go Andrzeja, kościół wolnomyślicieli z wielkiemi jakby galerye trybunami, podobna jest do sali koncertowej. Oratoryum zaś skupia i symbolizuje cały dogmat reformy religijnej i czystego chrystyanizmu, bez świec, bez obrazów, na ścianach nagich, widać tylko wyjątki z hymnów i wersetów.
 W łuku kaplic, prawie całkiem zamurowanych zachowano kilka trybun, zniesiono chór, w miejscu ołtarza postawiono organy. Całe życie świątyni skupia się w kazalnicy i dokoła długiego, zazwyczaj dywanem przykrytego stołu, na którym w niedzielę wyznaczoną do przyjmowania komunii, stoją koszyki i kielichy ze srebra przerabianego złotem.
 Jest to jedyna okazałość tego miejsca. Prostota jego, którą powiększa jeszcze wysokość sklepień i tajemniczość kolorowych szyb, staje się uroczystą, gdy Oratoryum jest tak pełne, jak dziś, gdy się roją ludzie na ławkach, w trybunach i na nierównych stopniach u wejść.
 Ponad głównemi drzwiami płomieni się szyba przedstawiająca wielki krzyż legii honorowej