Strona:PL A Dumas Czterdziestu pięciu.djvu/979

Ta strona została przepisana.

Musiemy powiedzieć coś o tej nowej figurze, która tak wielkie miejsce zajmuje w historyi, a która u nas tylko się ukaże na chwilę.
Wilhelm Nassauski książę Orani, miał wtedy pięćdziesiąt jeden lat; syn Wilhelma Nassauskiego, przezwanego Starym i Julianny Stolberg, krewnej owego Réne de Nassau, który poległ przy oblężeniu Saint-Dizier, odziedziczywszy tytuł księcia Oranii, wykarmiony był zasadami reformacyi i za młodu czuł wartość swoję i zmierzył wielkość posłannictwa swojego.
Posłannictwem, w które wierzył, że z nieba mu dane i jakiemu wierny był przez życie całe, i dla którego umarł jako męczennik, było założenie federacyi holenderskiej, którą też założył.
Młodzieńcem, przywołany był na dwór Karola V-go.
Karol V-ty znał się na ludziach i ocenił Wilhelma, i nieraz monarcha ten, który najcięższe berło świata miał w ręku, radził się dziecięcia prawie, w najważniejszych przedmiotach politycznych.
Co więcej, dwudziesto-czteroletniemu młodzieńcowi Karol V-ty powierzył w zastępstwie sławnego Filiberta Emmanuela Sabaudzkiego, dowództwo wojska we Flandryi.
Wilhelm okazał się godnym tak wielkiego