Strona:PL Adam Mickiewicz - Pan Tadeusz.djvu/030

Ta strona została przepisana.
O PISOWNI WYDANIA.

Bohdan Zaleski w liście do Władysława Mickiewicza wyraża przekonanie, że podstawowym tekstem dla nowych wydawców „Pana Tadeusza“ powinien być tekst wydania pierwszego z r. 1834.
„Po zmienieniu imion szlachty i nazwisk miejscowości, — pisze Zaleski — kiedy kulała gdzie niegdzie miara wierszów, Adam dla ulżenia sobie żmudy i nudy polecił nam (t. j. Bohdanowi Zaleskiemu i Stefanowi Witwickiemu), abyśmy ją wyprostowali w całym poemacie. Wątpię jednak, aby przy pilnem dozorowaniu przez autora ostatniej korekty ostały się i te niewinne nasze poprawki“. Dalej czytamy tu, że Adam Mickiewicz „uważał nudną, żmudną mechaniczną korektę, którą zwał „drabowaniem liter“, za pracę swoją obowiązkową... Drabował tedy arkusz po arkuszu przez wiele tygodni“. Z tego względu zdaniem Zaleskiego „tekst edycji „Pana Tadeusza“ z r. 1834 jest jedynie autentyczny, poprawiony, uznany i przyznany przez autora“, skąd wypływa wniosek, że trzeba go się trzymać i bez zmian powtarzać.
Czy bez zmian żadnych literalnie? Oczywiście, jeśli chodzi o ścisłe odtworzenie edycji pierwszej bez względu na dzisiejsze wymagania ortograficzne. W wydaniu jednak przystępnem nie byłoby uzasadnione zachowanie przedewszystkiem zwyczajów ortograficznych oddawna już zarzuconych. Do nich zaliczymy kreskowanie litery e (é) w niektórych pozycjach, np. w końcowej zgłosce -éj, w końcówce narzędnika i miejscownika liczby pojedynczej deklinacji zaimkowo-przymiotnikowej, np. z wypukłém sklepieniem, o tém, na miejscu pustém i w niektórych innych formach, ale już mniej kon-