Strona:PL Adam Mickiewicz - Pan Tadeusz.djvu/033

mawiania form pewnych: tak np. Mickiewicz zwykle pisze: moję, twoję, naszę, ale spotykamy też: swoją ważność (I, 399); obok częstszych form: w nię (I, 762, IV, 673), o nię (II, 506), mamy też: na nią (II, 408); obok starszej formy: możdżerze (IV, 292) jest nowsza: moździerza (II, 289); obok częstej archaicznej pisowni: w Polszcze (np. II, 497 i 498, III, 629, VII, 149) raz: w Polsce (II, 382); obok starszej formy: sumnienie (np. V, 392) jest też nowa bez n po m: sumiennie (II, 808).
 Daleko częściej występują różnice innego rodzaju: raz forma jest ogólno polska, to znowu odbija na sobie właściwości prowincjonalnej wymowy, albo też uwzględnia się w niej lub pomija pewną subtelną różnicę wymawiania, albo wreszcie występują dwa rodzaje pisowni, bardziej lub mniej uproszczonej (np. szcz lub scz). Żeby uniknąć zarzutu gołosłowności przykładowo przytaczamy tu szereg dowodów faktycznych. Mamy więc na początku: księga piérwsza ale: pierwszem (I, 594); leśnych (I, 15) — lesna (III, 554, 559, 762); świecą (I, 34) — świéciły się (I, 26); dom (I, 950) — dóm (I, 29); przyjścia (I, 313) — wniścia (I, 70); nóżki (I, 97) — nożkami (I, 101); podniósł (IV, 808) — podniosł (I, 109); spojrzał (IV, 111) — spójrzał (I, 138); zmieszany (I, 139) — pomięszany (I, 827); wiesz (III, 362) — wié (III, 364); zatem (I, 336) — zatém (I, 622); z Dobrzyńskimi (IX, 71) — za starszemi (I, 214); odbierał (I, 976) — odbiéra (I, 427); dziecie (II, 264) — dziécie (I, 435); pacholę (II, 1) — dziewcze (II, 34); myśliwstwem (I, 770) — myślistwo (I, 736); Ryków (I, 532) — Rykow (I, 507); wzrost (I, 535) — po wzróście (II, 324); koronek (I, 569) — korónek (I, 540); męszczyźni (I, 575) — męsczyzn (I, 114); również (I, 652) — rowiennicą (I, 616); nie ma (II, 392) — niéma (I, 721); zwierza (II, 83) — źwierz (II, 541); późniéj (I, 587) — najpóźniej (II, 40); cwałem (II, 55) — czwałem (II, 106); pójdź (IV, 803) — pódź (V, 669); zwierciadła (I, 129) — źwierciadłem (XI, 483);