Punktów widzenia, grupy, ansamblu[1] i nieba,
Nieba włoskiego! Stąd też w kunszcie peizażów
615
Włochy były, są, będą ojczyzną malarzów!
Stąd też oprócz Brejgela, lecz nie Van der Helle,
Ale peizażysty, (bo są dwaj Brejgele),[2]
I oprócz Ruisdala,[3] na całej północy
Gdzież był peizażysta który pierwszej mocy?
620
Niebios, niebios potrzeba“. — „Nasz malarz Orłowski[4]
— Przerwała Telimena — miał gust soplicowski.
(Trzeba wiedzieć, że to jest Sopliców choroba,
Że im oprócz Ojczyzny nic się nie podoba).
Orłowski, który życie strawił w Peterburku,
625
Sławny malarz (mam jego kilka szkiców w biurku),
Mieszkał tuż przy cesarzu, na dworze, jak w raju,
A nie uwierzy Hrabia, jak tęsknił po kraju!
Lubił ciągle wspominać swej młodości czasy,
Wystawiał wszystko w Polszcze: ziemię, niebo, lasy...“
630
„I miał rozum! — zawołał Tadeusz z zapałem —
To Państwa niebo włoskie, jak o niem słyszałem,
Błękitne, czyste, wszak to jak zamarzła woda;
Czyż nie piękniejsze stokroć wiatr i niepogoda?
U nas dość głowę podnieść, ileż to widoków!
635
Ileż scen i obrazów z samej gry obłoków!
Bo każda chmura inna: naprzykład jesienna
- ↑ ansambl (z francuskiego), zespól, otoczenie odpowiednie.
- ↑ Breughel’owie, rodzina sławnych malarzy niderlandzkich: Piotr (*1564—†1638) miał pociąg do scen djabelskich, stąd otrzymał przydomek „piekielnego“ (dem hellshen, Van der Helle); Jan (*1568—†1625) brat Piotra, był mistrzem w malowaniu krajobrazów, kwiatów, muszek i t. d.
- ↑ Jakób Ruisdael (*1628—†1682), Holender, malarz sławny krajobrazów.
- ↑ ✽Znany malarz rodzajowy; na kilka lat przed śmiercią malować zaczął peizaże.✽ — Aleksander Orłowski (*1777—†1832) znakomity malarz i rysownik polski.
