stopniowo zwiększającą się ilość spraw, dla załatwienia których potrzeba wielkiego nakładu pracy, przy odpowiednich do celu środkach. Chociaż, pod względem ważności, sprawy te nie mogą stać na jednym poziomie ze sprawami ogólnopaństwowemi, w których rozstrzygnięciu zainteresowane są różne warstwy społeczne, różne miejscowości, lub wreszcie całe państwo — nie mniej jednak mają one wielkie znaczenie dla ludności miejskiej, ta ostatnia interesuje się niemi bez porównania więcej, aniżeli najważniejszemi kwestyami państwowemi, zrozumiałemi dla poszczególnych jednostek, ale mało dostępnemi dla mas.
Z powodu takiego charakteru, sprawy miejscowe, jak to stwierdza nauka i praktyka, wymagają specyalnego porządku zarządu przy współudziale sił miejscowych, blizkich tym sprawom i związanych z niemi własnymi interesami. Nadana tym siłom w rozmiarach właściwych samodzielność zapewnia swobodę inicyatywy w rzeczach potrzeb miejscowych, a osobiste zainteresowanie w sprawie dobrobytu i pomyślności miasta daje niemało znaczącą gwarancyę pożytecznych rezultatów.
Najuczciwsi i najporządniejsi urzędnicy nie mogą rozwinąć takiej działalności, która okazuje się niekiedy niezbędną dla przezwyciężenia napotykanych na każdym kroku przeszkód i dla urzeczywistnienia najpożyteczniejszych zamiarów. Biurokracya nie posiada odpowiedniej ruchliwości, obrotności i rzutkości, bez których najlepsze zamierzenia nie odnoszą należytych skutków. I to właśnie stanowi zasadniczy brak zarządu miastami w guberniach Królestwa Polskiego.
W związku z tem stoi brak niezbędnej w działaniu samodzielności. Dyscyplina administracyjna, jeżeli nie pozbawia niższego podległego organu, jakim są zawsze magistraty, możności skierowywania do władz wyższych swych własnych projektów i wniosków, to w każdym razie, nadzwyczajnie krępuje i utrudnia taką działalność. W najważniejszych kwestyach trzeba zachowywać się bezczynnie i oczekiwać na wskazówki zwierzchności.
Strona:PL Adolf Suligowski - Z Ciężkich Lat.djvu/162
Ta strona została uwierzytelniona.