Strona:PL Adolf Suligowski - Z Ciężkich Lat.djvu/168

Ta strona została uwierzytelniona.

porozumień zaszło już w epoce początkowej istnienia tych instytucyj w 1867 roku.
Instytucye lokalne posiadały prawo opodatkowywania przemysłu na prowincyi na zdobycie środków na pokrycie swoich wydatków. Ziemstwa korzystały od początku szeroko z tego prawa, co wywołało skargi i reklamacye ze strony przemysłowców, rząd stanął po ich stronie i wydał postanowienie, które ograniczyło omawiane prawo. Rada gubernii petersburskiej uważając to za ujmę dla siebie, wydała uchwałę w tym sensie, a nadto wyraziła życzenie, że byłoby pożądanem otworzenie organu centralnego, złożonego z delegatów od ziemstwa ze wszystkich prowincyj, przy nadaniu mu przywileju brania udziału w pracach prawodawczych, o ile te dotykają autonomii lokalnej.
To postanowienie rady zostało uznane za zuchwałe i w drodze rozporządzenia administracyjnego zniesione, jednocześnie zaś członków rady poddano różnym karom. Przewodniczący Kruze uległ zesłaniu do Orenburga, senatorowi Luboszczyńskiemu polecono za karę podać się do dymisyi na urzędzie senatora, zaś hr. Szuwałowowi kazano wyjechać na czas dłuższy z kraju.
Gdy raz się ujawnił antagonizm między władzami administracyjnemi a instytucyami lokalnemi, nie znikł on już nigdy. To słabnie, to wzmaga się i odnawia i tak ciągle powtarza się to bez końca.
Sposobem przykładu przytoczyłem przykry zatarg, jaki miał miejsce, lecz rozumie się samo przez się, że było dużo innych w różnych okolicznościach, przy różnych przyczynach.
Niekiedy na zebraniach instytucyj autonomicznych rozwijano myśli trochę liberalne, ale nigdy rewolucyjne, idea rewolucyi nie jest właściwa narodowi rosyjskiemu, który jest spokojny, łagodny, bardzo karny i posłuszny i swoją drogą silnie przywiązany do dynastyi. Z powodu tych myśli w chwili reakcyi, jaka nastała za czasów panowania cesarza Aleksandra III, uważano za potrzebne poddać rewizyi ustawę ziemską