WIELKOŚWIATOWE ROZRYWKI.
IDEOLOGJA.
Gdyby hrabia de Monte Christo znał lepiej paryskie stosunki towarzyskie wyższych „dziesięciu tysięcy“, zdołałby dopiero wtedy ocenić całą olbrzymią wartość postępku pana de Villeforta.
Pan de Villefort bowiem należał do najwyższych dostojników państwa i utrzymywał na tej wysokości, jak jaki Human albo Mole.
Bez względu na to, kto panował?... a także bez różnicy: czy rząd byłby liberalny, czy też konserwatywny? — ten w każdym calu urzędnik cieszył się zawsze opinią człowieka zdolnego i bardzo na swem miejscu. Znienawidzony przez niewielu, był protegowany stale przez osoby wysoko postawione, aczkolwiek w nikim nie miał przyjaciela.
Pan de Villefort był nietylko urzędnikiem, ale i dyplomatą, stosunki jego z dawniejszym dworem, o czem wspominał zawsze z wielkim szacunkiem i czcią, czyniły go godnym poważania i u młodszej dynastji. Wiedział bardzo wiele, z tego względu chętnieby się go pozbyto, lecz byłoby to nazbyt ryzykowne, zajmował więc swe stanowisko nieprzerwanie, jak jaki pan feodalny, przeciwko monarsze swemu zbuntowany — w for-
