Pomiędzy mineralogicznemi zbiorami Petersburga zajmuje pierwsze miejsce znajdujący się w górnym instytucie. Tu widział professor Rose sławną bryłę malachitu z kopalni miedzi Gumeszewska w Uralu, przedstawiającą płaską jajowatą massę, mającą znaczną wysokość 3 stóp i 6 cali i prawie takąż samą szerokość. Posiada ona piękny szmaragdowo-zielony kolor i cenioną jest na 525,000 rubli. Pomiędzy kawałami rodzimego złota tego muzeum, pierwszeństwo należy tak nazwanemu Olbrzymiemu kawałowi. Znaleziony on został 26 października 1842 r., blizko granicy rozdzielającéj dwie sławne płókalnie złota w Carewo-Nikołajewsku i Carewo-Aleksandrowsku na lewym brzegu Taszkutargan’u. Ta bryła rodzimego złota ważąca 2 pudy 7 funtów 92 zołotniki (77,014 prus. funt.), leżała na 4½ arszyna (9’ 10″ paryz. stóp) pod powierzchnią ziemi na ławie djorytu i była obłożoną stwardniałą gliną. Ma ona w głównych zarysach kształt trójkąta, wygląda jak gdyby rozpuszczony i prędko oziębiony metal, a niektóre wyżłobienia w niéj zdają się być kanciastemi odciskami kryształów górnych, tworzących się w wąwozach okolicznych gór. Cała massa jest jednolita, twarda, nie ma ani spojeń, ani rysów, któreby wskazywały stopienie się wielu pojedynczych kawałów złota.
Ponieważ kawały złota od kilku zołotników (1 zołot. = ⅟96 funta) przestały być rzadkością; rząd rossyjski w roku 1839, zmienił dawniejszy przepis w tém, że tylko sztuki, ważące więcéj jednego funta, kazał przesyłać do muzeum, a w r. 1841 wydany został rozkaz, że tylko wielkością i zewnętrznym kształtem odznaczające się sztuki miały być w muzeum zostawione, reszta zaś, jako martwy kapitał, przesłane być miały do petersburgskiéj mennicy, dla przebicia ich na monetę. W skutku tego, 550 sztuk rodzimego złota, z których każda mniéj ważyła od 5 funtów 11 zołotników, oddane zostały do mennicy[1].
W Rossyi Europejskiéj dobywanie złota ogranicza się na niewielu pokładach złotodajnego piasku, na zachodnim stoku północnéj części Uralu. W Rossyi zaś Azyatyckiéj, gubernie: Permska, Orenburska, Tomska, Jenissejska, Irkucka i kraj Kirgizów, dostarczają złota[2]. Pierwsze miny odkryte zostały 1743 r. w okolicach Ekaterynburga. Dobywanie złota urządzone zostało 1752 r., i trwa w kopalniach Berezow-
- ↑ Porówn. Środkowa Azya. Poszukiwania względem łańcuchów gór i porównawcza klimatologia A. v. Humboldt. Przełożył z francuzkiego i dodatkami pomnożył W. Mahlmann, t. I, str. 356 i nast. t. II; str. 338 i nast.
- ↑ Następne wiadomości o dybywaniu złota w Rossyi wyjęte są, według rossyjskich źródeł, z Journal des mines.
