go nowego transportu znowu wewnątrz kraju robione, a przy zwiększającém się potrzebowaniu drzewa i zmniejszającéj się jego ilości, musiało znacznie cenę jego podnieść.
Dlatego za panowania cesarza Aleksandra I, w latach 1802—1811 zrobioną została inna wodna komunikacya Wołgi z Newą, za pośrednictwem długiego na 175 wiorst kanału Tychwińskiego, przez który Tychwinka, przytok Siasu, wpadającego o 10 wiorst na wschód Wołchowa do jeziora Ladogi, połączoną została z Walczyną, która po przejściu przez jezioro Somińskie zowie się Sominą, i przez Gorjum oraz Czagodasz łączy się z Mołogą, wpadającą pod miastem Mołogą do Wołgi. Ta komunikacya ma tę wyższość nad pierwszą, że statki z Wołgi do Newy mogą iść tam i napowrót; ale ponieważ ona dla małych tylko statków jest żeglowną, przeto w latach 1814—1820 przeprowadzoną została trzecia wodna komunikacya pomiędzy Wołgą a Newą przez jezioro Onegę. Połączenie to dokonaném zostało za pośrednictwem długiego na 97 wiorst Maryińskiego kanału, łączącego Wytegrę, przytok jeziora Onegi z Kowszą, wpadającą do jeziora Białego. Ponieważ zaś jezioro Onega z jednéj strony przez Swir łączy się z jeziorem Ladogą i Newą, z jeziora zaś Białego wypływa Szeksna, która pod Rybińskiem, poniżéj Mołogi wpada do Wołgi, przeto tym sposobem za pośrednictwem kanału Maryińskiego łączy się Newa z Wołgą.
Ta trzecia wodna komunikacya stała się wkrótce najważniejszą, gdyż z użytecznością drugiej, tojest, żeglowania tam i nazad, łączy jeszcze tę korzyść, że żeglowną jest dla statków wszelkiego rodzaju i rozmiaru[1].
Z Wyszniego Wołoczka, który podróżni przebyli w nocy, nie zatrzymując się w niém, idzie droga biegiem Twercy aż do ujścia jéj do Wołgi pod Twerem, i nie trzymając się jéj załamań, przechodzi to prawym to lewym jéj brzegiem.
Rano 23, przybyli podróżni do Torżka, a w południe do Tweru, największego z miast leżących na drodze z Petersburga do Moskwy, i o południu następnego dnia, a więc we 4½ dnia po wyjeździe z Petersburga, licząc w to pobyt w Carskiém Siele i Wałdaju, przybyli do Moskwy.
Torżek leży na obu brzegach Twercy, któréj prawy brzeg bardzo pięknie w kształcie amfiteatru wygląda. Znaczna ilość wież nadaje mia-
- ↑ O tém tak ważném dla Rossyi wodném połączeniu Wołgi z Newą, można znaleźć obszerniéj w 2 t. Rozmaitości Rossyjskich Engelbarda (S. Petersburg 1829), i w dziele Bułharyna pod tyt. Rossya.
