Strona:PL Aleksandra Humboldta Podróże po Rossyi 01.djvu/085

mniéj siłę uderzenia, zapobiegając, żeby sam statek nie uderzył się o skałę. Ale często się zdarza, że podstępni sternicy, w skutku potajemnéj umowy z nadbrzeżnemi mieszkańcami, przynajmniéj jeden statek swojego transportu umyślnie narażają na rozbicie.
 Wkrótce po przebyciu przez podróżnych rzeki Czusowai, przybyli do stacyi o kilka wiorst z tamtéj oddalonéj, a razem zakładu hutniczego Bilimbajewska, pierwszego, który na drodze swéj napotkali. Huta żelazna leży przy małém strumieniu Bilimbajewska, wpadającym do Czussowai i tworzącym tu wodozbiór, dla trzymania w rezerwie wody, potrzebnéj na miechy piecowe. Podobne wodozbiory widzieli późniéj przy wszystkich hutach żelaznych Uralu: wszędzie starano się przez zatrzymanie małych strumieni mieć dostateczną ilość wody do fabryki. Siedm wiorst od Bilimbajewska leży druga żelazna huta Szajtańsk nad Szajtanką, małym strumieniem, który również wpada z prawéj strony do Czussowai. Trzy wiorsty daléj przebywa się pod wsią Talica przez trzeci mały przy tok Czussowai: i jestto ostatni strumień na téj drodze, wpadający do rzek europejskich. Droga podnosi się nieznacznie przez jakie sześć wiorst, dopóki się nie przybędzie na wierzch szerokiego grzbietu górnego, zwanego Berezowaja-Gora, jak ta, która leży między Klenowskaja i Kirgiszańskaja. Tworzy ona na téj drodze najwyższą wyniosłość, dosięga jednakże tylko bardzo umiarkowanéj wysokości 1271 stóp, a więc mało co większéj od wyżéj wspomnionéj podobnego nazwania góry. Ale niedaleko ztamtąd ku południowi, w tymże samym rzędzie, leży inna góra, Wołszaja-Gora zwana, która ma przenosić o 1000 stóp góry po drodze do Ekaterynburga leżące. Z Berezowéj góry spuszcza się droga równie nieznacznie, i 15 wiorst od Szajtańska, przebywa się pod wsią Nowaja-Klepejewskaja małą rzeczkę, zwaną Małaja-Riaszeta, wpadającą do Issetu, a przez nią łączącą się z Tobolem, Irtyszem i Obem, należącą już więc do rzek azyatyckich. Ma ona pod wsią południowy kierunek, zwraca się potem ku wschodowi, i przyjmuje wtedy północno-wschodni kierunek, tak, że pod wsią Riaszety, ostatnią stacyą przed Ekaterynburgiem, 23 wiorsty od tego miasta, droga po raz drugi przez nią prowadzi.
 Berezowaja-Gora leży więc na łańcuchu gór, który tu także tworzy rozdział wód; to jednakże ma miejsce na téj tylko drodze, gdyż kilka wiorst na południe od Wołszoj-Gory, łańcuch ten przerzniętym jest przez Czussowaję, wypływającą ze wschodniéj jego strony i wzdłuż niéj tak daleko płynącéj, że się zbliża na cztery wiorsty do małéj Riaszety; ale późniéj zmienia kierunek, w północno-zachodnim kierunku przecina