na trzy części złota potrzebna jest część ołowiu; ale także cztery części złota mogą być oczyszczone jedną częścią ołowiu.
W szlifierni kamieni, leżącej tuż w blizkości mennicy, nietylko kopalne rzeczy i minerały szlifują się na przedmioty większych rozmiarów, jak np. słupy, wazy i t. p., ale takie drogie kamienie na pierścionki, pieczątki i inne drobne przedmioty.
Do drogich kamieni, które się tu szlifują, należy: topaz z Mursinska i Miaska na Uralu, beryl z Mursinska i z Adonczalon pod Nerczynskiem, ametyst i górny kryształ z Mursinska. Topaz z Mursinska odmienny jest od topazu z Miaska swoim kolorem, gdyż pierwszy jest blado-błękitnawy, drugi jasno-wodnisty; beryl Mursinska jest winno-żółty, z Nerczynska zaś częściej koloru aqua marina. Ametyst z Mursinska jest niekiedy bardzo ciemno fioletowo-błękitny, tak, że nie ustępuje ametystom z Cejlanu; częściej jednak jest blado-fioletowo-błękitny, lub plamisty i nakrapiany, miejscami w kolorze fioletowo-błękitnym, miejscami jasno-wodnistym. Kryształ górny z Mursinska jest częścią jasno-wodnisty, częścią gwoździkowo-brunatny i tak nazwany przydymiony topaz. Szlifowane próby ze wszystkich tych drogich kamieni zachowują się w osobnym zbiorze, znajdującym się w szlifierni.
Do obrabianych tutaj kopalnych rzeczy i minerałów należy także wiele gatunków jaspisu, awenturynu, porfiru, diorytu, rodonitu i malachitu. Oprócz szlifowanych kamieni tego gatunku, wystawionych w szlifierni, robią się jeszcze z oniksu i chalcedonu nerczynskiego ryte klejnoty, po większej części według wzorów starożytnych. Roboty te mają często wielką wartość artystyczną, co tem więcej zadziwia, że wprawdzie odbywają się przez zręczniejszych pomiędzy zwyczajnemi robotnikami, ale zawsze przez ludzi bez wyższego wykształcenia, co może się wyjaśnić tylko wrodzoną Rossyanom zręcznością i pojętnością.
Kamienie drogie, przykitowane do gryfla, bardzo prostym sposobem na metalowych kręgach szlifują się i polerują[1]. Jaspisy jednak potrzebują więcej sztuki w obrabianiu. Obcinają najprzód większe kawałki za pomocą metalowych kręgów, obracających się koło swej osi i zwilżanych wodą a do których kamień stopniami się przysuwa; szlifują się potem gładkie powierzchnie przez pocieranie ich kamiennami taflami, lub wyrabiają się okrągłe przedmioty, obracając kamień, jakby na toczydle, koło swej osi, i tym sposobem je wygładzając. Wyrabianie figur i kwiatów na kamieniach jest trudniejsze i odbywa się tym sposo-
- ↑ Erdmann, t. II, str. 116.
