Strona:PL Aleksandra Humboldta Podróże po Rossyi 01.djvu/107

Ta strona została przepisana.

200,000 rubli sr. radcy honorowemu Turczaninowi. Ten obciążył zakłady hutnicze znacznemi długami, ale przez dobre urządzenie kopalni, ulepszył do tyla ich stan, że po swojej śmierci zostawił funduszu więcej, jak dwa miliony rubli. Powodem do odkrycia ich były znalezione stare żuzle i zapadłe szyby, zkąd się pokazuje, że kopalnie te były rozkopywane w dawniejszych czasach. Podobne ślady dawniejszych robót dostrzeżono także w samej szybie. I tak, znaleziono na 15 sążni w ziemi skórzany worek i wiele sztuk odzienia, które częścią bardzo dobrze były zachowane. Tu także, jak w innych miejscach na Uralu i Ałtaju, przypisują te dawne roboty Czudom. Miedziana huta Polewskaja była już dawniej, 1724 r. założoną.
Podróżni wróciwszy popołudniu z kopalni miedzi do Polewskoj, udali się tąż samą drogą, którą przybyli, na powrót do Ekaterynburga, do którego przybyli rano 24 czerwca.


ROZDZIAŁ IV.
Wyjazd z Ekaterynburga. — Newjansk. żelazne huty, kopalnie i płókalnie złota. — Niżnie-Tagilsk, Magnesowa góra Błagodat. — Płókalnia w Bissersku, dyamenty. — Niżnie-Turyńsk. — Bogosławsk, płókalnie złota, miedziana kopalnia Turyńska. — Werchoturye. — Kopalnie drogich kamieni w Mursinsku.

Dwudziestego piątego czerwca, podróżni poświęciwszy poprzedzający dzień na odpoczynek, przedsięwzięli większą wycieczkę do zakładów leżących na północ od Ekaterynburga, które wszystkie prawie, jak i samo to miasto, leżą na wschodniej stronie grzbietu uralskiego, w większem lub mniejszem od niego oddaleniu. Najgłówniejsze z tych zakładów są, postępując od Ekaterynburga na północ, Newjansk, Niżnie-Tagilsk, Kuszwinsk, Niżnie-Turyńsk, Bogosławsk i Petropawłowsk; ten ostatni już 482 wiorsty odległy od Ekaterynburga. Fabryki te należą częścią do rządu, częścią są własnością prywatnych i wydają żelazo i miedź, a w nowszych już czasach złoto i platynę, które otrzymują się z płókalni, założonych teraz przy wszystkich tych fabrykach. Na zachodniej stronie grzbietu uralskiego znajduje się, oprócz żelaznych hut Bilimbajewska i Szajtańska, przez które prowadzi główna sybirska dro-