Strona:PL Alighieri Boska komedja 085.jpeg

Ta strona została uwierzytelniona.

Kto na grę trwoni i rozprasza mienie
I płacze, zamiast co miałby się cieszyć. —
Można, nakoniec, gwałt uczynić Bóstwu,
Bluźniąc, lub sercem przecząc istotność Jego,
I gardząc dobrej natury darami.
Przeto najmniejszy zakres napiętnuje
Znakiem piekielnym Cahors i Sodomę,[1]
I wszystkich, którzy gardząc Bogiem swoim,
W nieczystym sercu i mowach Mu bluźnią. —
Podstępu, który szarpie złe sumienie,
Używa człowiek lub przeciw bliźniemu,
Który mu ufa, albo przeciw temu,
Co zaufania przystępu nie daje.
W ostatnim razie rozrywa on tylko
Węzeł miłości naturą stworzony,[2]
Przeto się gnieżdżą w owem drugim kole:[3]
Obłuda, kłamstwo, przekupstwo, złodziejstwo.
Czary, pochlebstwo, oraz świętokupstwo,
I rufjaństwo i podobne brudy. —
Ale przez pierwszy ów rodzaj podstępu,[4]
Nie tylko miłość niszczy się wrodzona,
Lecz i uczucia, które są jej skutkiem,
A które właśnie są ufności źródłem.[5]
W mniejszem więc kole, gdzie jest środek świata,
I gdzie Dis straszny siedlisko ma swoje,[6]
Ktokolwiek zdradza, znosi męki wieczne.“ —
— Mistrzu mój, rzekłem, twe rozumowanie
Bardzo jest jasne i dobrze tłumaczy

  1. Cahors de Quercy, miasto główne w Guijanie, sławne było za czasów Dantego z mnóstwa lichwiarzy, którzy w niem mieszkali. W jednym z dekretów króla Filipa Śmiałego powiedziano: Contra usurarios, qui vulgariter Caorcini dicuntur. — Zanadto wiadomy jest grzech Sodomy, aby uznać, jak słusznie umieścił Poeta winnych tego grzechu pomiędzy tymi, którzy gwałcą prawa natury i przez to okazują niby wzgardę samemu Bogu, którego dziełem jest natura.
  2. To jest: wrodzone uczucie miłości między ludźmi.
  3. Ósme z porządku koło.
  4. To jest, kiedy człowiek działa podstępnie przeciwko tym, którzy w nim ufność pokładają.
  5. Z naturalnej miłości między ludźmi pochodzą: przyjaźń, pokrewieństwo i t. p., a te znowu źródłem są zaufania między tymi, których te uczucia wiążą.
  6. Dis, t. j. Lucyfer, siedzący w ostatnim zakresie ostatniego piekieł koła. A że ten zakres, wedle przypuszczenia Dantego, jest w środku ziemi, więc jest razem i w środku całego świata, podług systematu Ptolomeusza.