Widzę tak jasno, jak ty widzieć możesz
W każdej sprzeczności fałsz i prawdę szczerą.
Skoro z Kościołem iść począłem zgodnie,
Bóg mi w swej łasce natchnął pracę wielką,
Której też chętnie oddałem się cały.
Belizarowi memu poleciłem
Oręż sprawować; a prawica Boża
Tyle go wspierać raczyła, że znakiem
Było to jawnym, iż wypocząć miałem.[1] —
Owoż na pierwsze zapytanie twoje
Kończę odpowiedź; ale jej natura
Zmusza mnie jeszcze uczynić dodatek,
Abyś mógł dojrzeć, jaką słuszność mają,
Gdy wbrew znakowi najświętszemu idą,
I ci, co sobie przywłaszczyć go pragną,
I ci, co jemu przeciwić się ważą.[2] —
Patrz, jaka cnota godnym go zrobiła
Poszanowania, od chwili gdy Pallas
Zginął, ażeby państwo mu przekazał.[3]
Wiesz, że on w Albie lat przebywał trzysta,
I więcej nawet, aż dopóki w końcu
Trzej z trzema walkę stoczyli zeń wielką.[4]
Wiesz, co on zdziałał, od krzywdy Sabinek
Po gwałt Lukrecji, w czasy królów siedmiu,
Wkoło sąsiednie podbijając ludy.[5]
Wiesz co on zdziałał, przez Rzymiany dzielne
Niesiony przeciw Brenna i Pyrrusa,
I przeciw innych królów i związkowych.
- ↑ Sławne są wyprawy i zwycięztwa Belizarjusza nad Gotami, Persami i Maurami: skutkiem tych zwycięztw, cesarstwo rzymskie przy Justynianie dawnym zajaśniało blaskiem, chociaż nie nadługo.
- ↑ Pierwsze zapytanie Dantego było: ktoś jest? — Przywłaszczycielami władzy cesarzów rzymskich zdaniem Dantego są Gibellini, którzy popierając jakoby sprawę cesarzów rzymsko-germańskich, działali w istocie w interesie swojego tylko stronnictwa; sprzeciwiającemi się tej władzy są Gwelfowie, opierający się na Papieża i dwór francuzki.
- ↑ Pallas, syn Ewandra, chociaż poległ w bitwie, dopomógł Eneaszowi do zwycięztwa nad Turnusem i ugruntowania państwa, które było zarodem państwa rzymskiego.
- ↑ Napomknienie na walkę trzech braci Rzymian, Horacjuszów, z trzema braćmi Albańczykami, Kurjacjuszami; Horacjusze zwyciężyli i Alba uległa Rzymowi.
- ↑ Perjod siedmiu królów rozpoczyna się prawie porwaniem Sabinek, a kończy się zgwałceniem Lukrecji, którego następstwem było wygnanie Tarkwinjuszów.
