świata albo raczej powiedziećbyśmy mogli, że nieznana dotąd przyczyna wprawia przypadkowo w ruch małe przedmioty, przy pewnych danych warunkach, podobnie jak obraca wszechświatem.
Ruchy te jednak nie zawsze bywały koliste; często zdarzały się urywane, nieprawidłowe, wskutek czego przedmiot bywał gwałtownie wstrząsany, przewracany lub unoszony w nieznanym kierunku, oraz przeciwko wszelkim znanym prawom statyki, bywał unoszony w powietrze i wisiał nieruchomie. Zjawisko to nie ma w sobie nic takiego, czegobyśmy nie zdołali wytłumaczyć, przypuszczając istnienie jakiegoś dotąd nieznanego czynnika fizycznego. Elektryczność czy nie przewraca nam gmachów, czy nie wyrywa z korzeniami drzew ogromnych, czy nie ciska na największe odległości ciał niezmiernie ciężkich i czy nie przyciąga lub odpycha je wzajemnie?
Łoskot nadzwyczajny i pukania, przypuszczając, że nie pochodziły od zwykłego pękania drzewa lub innej przypadkowej przyczyny, mogły powstawać wskutek zgęszczania się tajemniczego płynu: najsilniejszy znany nam huk, przecież powstaje z elektryczności?
Wszystko to, jak widzimy, może wejść w dziedzinę zjawisk czysto fizycznych lub fizjologicznych. Nie wychodząc więc poza zakres tych pojęć, byłby tu przedmiot dla badań poważnych, godny zwrócić na siebie uwagę uczonego świata. Dla czego jednak tego dotąd nie uczyniono? Przykro powiedzieć: oto zależało od pozorów, które w tysiącznych wypadkach dowiodły płochości rozumu ludzkiego. Pospolitość przedmiotów, które służyły za narzędzia pierwszych doświadczeń, przeważną rolę w tem wszystkim odegrała. Częstokroć jakiż to wpływ miewa słowo nawet w najpoważniejszych rzeczach! Używanie stołów utrzymało się. nie zważając, że podobny ruch mógł być nadany jakiemu bądź innemu przedmiotowi; a to dla tego bez wątpienia, że był to sprzęt najdogodniejszy, i że siadamy zwyczajnie na około stołu, a nie na około innego sprzętu. Owoż nasi wyżsi ludzie bywają często tak dziecinni, że nie bidzie w tem nic dziwnego, gdybyśmy powiedzieli, iż niektóre znakomitsze
Strona:PL Allan Kardec - Księga duchów.djvu/19
Ta strona została skorygowana.