454. Spotykamy ludzi obdarzonych szczególniejszą przezornością, która chociaż w sobie nic nie ma nadprzyrodzonego, pozwala im jednak wydawać zdumiewająco dokładne sądy o rzeczach, czy nie jest to rodzaj podwójnego wzroku?
„Będzie to zawsze promieniowanie duszy swobodniejsze, pozwalające lepiej widzieć rzeczy jak przez grubą zasłonę materji.“
— Władza ta czy może dać w niektórych razach wiedzę rzeczy przyszłych?
„Może; daje ona też i przeczucie, albowiem jest kilka stopni tej zdolności, a jeden i ten sam przedmiot może mieć wszystkie lub niektóre tylko stopniowania.“
455. Zjawisko jasnowidzenia przyrodzonego objawia się w sposób własnowolny i niezależnie od wszelkich znanych przyczyn zewnętrznych; u niektórych atoli osób, obdarzonych szczególniejszą zdolnością organizmu, może się ono rozwinąć i sztucznie, za pomocą czynnika magnetycznego.
Stan nazywany jasnowidzeniem magnetycznem różni się tylko od przyrodzonego tem, że jest sztucznie wywołany, gdy ten ostatni objawia się własnowolnie.
Jasnowidzenie jest faktem powszechnie znanym, o którym nikt nie wątpi, pomimo cudowności zjawisk jakiemi bywa otoczone. Cóż nadzwyczajnego i nierozumnego w jasnowidzeniu magnetycznem, gdy go wywołujemy sztucznie jak wiele innych rzeczy? Powiadają, że je szarlatani wyzyskują; jest to tym większym dowodem, aby im z rąk tę broń odebrać. Gdyby nauka je sobie przywłaszczyła, szarlatanizm wtedy będzie miał daleko mniej wiary w masach; a tymczasem gdy jasnowidzenie przyrodzone lub sztuczne jest rzeczą pewną, przeciwko więc rzeczom pewnym wszelkie rozumowania na nic się nie zdadzą, i utwierdza się wiara w nie, pomimo wszelkie nieżyczliwe zabiegi, nawet i w nauce, do której wciska się tylnemi drzwiami, dokąd wypadałoby takowe wprowadzić przez wchodową bramę; za późno będzie wpraszać do siebie, gdy się po świecie już rozejdzie.
