Strona:PL Allan Kardec - Księga duchów.djvu/281

cego z samowiedzą swej osobistości i swego istnienia; człowiek posiadający to wszystko, co mają rośliny i zwierzęta, panuje po nad innemi klasami rozumem odrębnym, nieograniczonym, który daje mu samowiedzę o jego przyszłości, poczucie rzeczy nadzmysłowych i poznanie Boga.
 586. Rośliny czy posiadają samowiedzę o swem istnieniu?
 „Nie, nie myślą one; posiadają tylko życie organiczne.“
 587. Rośliny czy doznają jakich wrażeń? czy cierpią, gdy się je kaleczy?
 „Rośliny odbierają wrażenia fizyczne działające na materję, lecz nie posiadają daru pojmowania zmysłami, poczucia, w skutek czego nie mogą i doznawać bólu.“
 588. Siła przyciągająca rośliny jedną do drugiej czy jest niezależną od ich woli?
 „Tak jest, ponieważ nie myślą one. Jest to siła mechaniczna, materjalna, działająca na materję: opór tutaj nie może mieć miejsca.“
 589. Pewne rośliny jak mimoza i muchołówka, posiadają odruchy zdradzające w nich wielką czułość; w niektórych razach okazują nawet pewien rodzaj woli, mianowicie u ostatniej klapki porywają muchę, by wyssać z niej soki, a na którą zdaje się umyślnie nastawia sidła, aby ją porwać i zabić. Rośliny te czy są obdarzone władzą myślenia? czy posiadają wolę, i czy nie stanowią działu pośredniego pomiędzy rośliną a zwierzęciem? czy nie jest to przejście od jednej do drugiego?
 „Wszystko jest przejściem w przyrodzie, albowiem chociaż nic nie ma do siebie podobnego, tymczasem jednak wszystko się razem trzyma. Rośliny nie myślą, dla tego i woli mieć nie mogą. Muszla, co się rozwiera i wszystkie zwierzokrzewy też nie myślą: posiadają one tylko ślepy instynkt wrodzony.“
 Organizm ludzki przedstawia nam podobneż przykłady, gdzie wola nie przyjmuje żadnego udziału, a do tych należą: proces trawienia i krążenia krwi, ściskanie się odźwiernika w żołądku przed niektóremi ciałami, by nie dać im przystępu do takowego. To samo dzieje się i z mimozą, której ruchy wcale nie dowodzą potrzeby istnienia siły pojętnej, a tem mniej woli.