Do plag niszczących i działających niezależnie od woli ludzkiej, trzeba zaliczyć w pierwszym rzędzie: morowe powietrze, głód, wylewy, szkodliwy urodzajom stan atmosferyczny. Ależ człowiek czy nie zapobiegł tym klęskom: za pomocą robót sztucznych, udoskonalonego gospodarstwa rolnego, osuszenia i nawodnienia gruntów, zbadania warunków hygjenicznych, jeśli nie w zupełności, to przynajmniej w bardzo znacznej części? Niektóre okolice pustoszone dawniej przez pewne plagi powszechne czy nie zostały dzisiaj od nich uwolnione? Czegóż nie potrafi dokazać człowiek dla swego dobrobytu, gdy zechce do wszystkich zdobyczy wiedzy, dodać jeszcze i troskliwość o dobro swego bliźniego obok osobistego interesu? (707).
742. Co sprowadza wojny?
„Panowanie w człowieku przyrody zwierzęcej nad duchową, i chęć nasycenia swych namiętności. W stanie barbarzyństwa ludy pojmują tylko prawo pięści, i oto dla czego wojna jest dla nich stanem normalnym. W miarę rozwoju postępu człowieka bywają one mniej częste, stara się on bowiem unikać powodów prowadzących do niej; a gdy staje się konieczną, umie wtedy wciągać do niej całą ludzkość.“
743. Wojny czy ustaną kiedy na ziemi?
„Ustaną, gdy człowiek pojmie sprawiedliwość, i zechce postępować podług prawa Bożego; wszystkie narody natenczas staną się braćmi.“
744. Jaki cel miała Opatrzność tworząc potrzebę wojny?
„Wolność i postęp.“
— Gdy skutkiem wojny ma być wolność i postęp, jakim sposobem dzieje się, że często miewa ona na celu i w skutkach podbój i niewolę?
„Ujarzmienie chwilowe, by zniecierpliwić ludy, i zmusić tem samem je do pośpiechu.“
745. Jak trzymać o tych, co wywołują wojny dla widoków osobistych?
„Są to prawdziwi zbrodniarze, potrzebujący mnóstwa istnień, by odkupić swe winy za wszystkie zbrodnie, których
