zawsze znajdzie poparcie przeciwko silniejszemu; gdzie życie człowieka, jego wierzenia i zdania są najwięcej szanowane; gdzie najmniej nieszczęśliwych i na ostatku tam, gdzie każdy człowiek dobrej wiary jest zawsze pewnym, iż mu nie zabraknie nigdy na środkach koniecznych do życia.
794. Społeczność czy może być rządzoną samemi prawami przyrodzonemi bez prawa ludzkiego?
„Mogłaby, gdyby je dobrze pojmowano, i gdyby chciano postępować podług nich; byłyby one wystarczające, społeczność atoli“ ma swe wymagania, i dla tego są potrzebne dla niej prawa wyłączne.“
795. Jaka jest przyczyna niestałości praw ludzkich?
„Za czasów barbarzyńskich, mocniejsi stanowili o prawie i ustanawiali je dla samych siebie. Potrzeba było takowe zmienić z czasem, gdy ludzie poznali się lepiej na sprawiedliwości. Prawa ludzkie stają się coraz trwalsze, w miarę ich przybliżania się do prawdziwej sprawiedliwości, t. j. w miarę, jak zaczynają być ustanawiane dla wszystkich i przez wszystkich, oraz gdy się zaczną przybliżać do prawa przyrodzonego.“
Cywilizacja potworzyła dla człowieka nowe potrzeby, względne do stanowiska społecznego jakie zajmuje. Prawa i obowiązki tego stanowiska musiał on określić prawami ludzkiemi; tylko uczynił to pod wpływem swych namiętności, tworząc częstokroć prawa i obowiązki zmyślone, potępiające prawo natury, a które narody wykreślają ze swych prawodawstw w miarę ich postępu. Prawo natury jest niewzruszone, i jedno dla wszystkich; prawe ludzkie jest zmienne, i rozwijające się z postępem czasu; ono też jedno mogło uświęcić w dzieciństwie społeczeństwa prawo silniejszego.
796. Srogość teraźniejszego prawa karnego czy jest koniecznością w stanie obecnym społeczeństwa?
„Społeczność zepsuta, zapewne, ma potrzebę prawa surowszego; nieszczęściem tylko, że się te prawa przywiązują
