więcej do karania występku, jak do zapobiegania takowemu. Wychowanie tylko może zreformować świat ludzki; i wtedy dopiero okażą się niepotrzebnemi srogie prawa.“
797. Jakiemi drogami może przyjść człowiek do zreformowania swych praw?
„Przychodzi to samo z siebie, oraz za wpływem ludzi sprawiedliwych, prowadzących na drogę postępu. Wiele już zostało zmienionych, pozmienia się i resztę“ Nie długo macie jeszcze na to czekać.“
798. Duchownictwo czy stanie się wiarą powszechną, albo może pozostanie ono udziałem tylko niektórych osób?
„Z pewnością stanie się wiarą powszechną i zaznaczy sobą nową erę w dziejach ludzkości, albowiem pochodzenie jego jest przyrodzone, a oto przyszedł czas, w którym musi zająć prawdziwe miejsce pomiędzy naukami ludzkiemi; będzie jednak musiało stoczyć wiele walk ciężkich, więcej przeciwko chciwości jak przekonaniu; nie ma co taić, jest wielu ludzi mających interes walczenia przeciwko niemu: jedni przez miłość własną, inni dla przyczyn całkowicie materjalnych, w skutek atoli odosobnienia się przeciwników od większości, będą i oni w końcu musieli myśleć jak świat cały, pod karą okrycia się śmiesznością w przeciwnym razie.“
Pojęcia przetwarzają się powoli, a nigdy raptownie; osłabiają się one z pokolenia w pokolenie, i nikną powoli z tymi, co je wyznawali, a których miejsce zastępują inne jednostki napojone innemi zasadami, jak to się zdarza n. p. z pojęciami politycznemi. Zajrzyjmy do pogaństwa zapewne nikt się dzisiaj nie znajdzie, ktoby wyznawał pojęcia religijne ówczesne; pomimo to w kilka wieków po przyjściu chrystjanizmu, zostawiło ono po sobie ślady, które zatrzeć zdołały tylko występujące na widownię dziejową nowe rasy. Tak samo musi się stać i z duchownictwem; robi ono teraz wielki postęp, lecz pozostanie jeszcze przez dwa albo trzy pokolenia zaród niewiary w nie, ale i ten z czasem zniknąć
