Strona:PL Allan Kardec - Księga duchów.djvu/70

co istnieje, trójcę powszechną. Do żywiołu atoli materji trzeba dodać jeszcze płyn powszechny (fluide universel), który odegrywa rolę pośrednią pomiędzy Duchem a materja, za nadto grubą, by Duch na nią mógł bezpośrednio oddziaływać. Chociaż pod pewnym względem dałoby się go zaliczyć do żywiołu materji, z innej strony atoli wyróżnia się od niej odrębnemi przymiotami; gdyby mógł zostać materją, nie ma dobrej racji, dla którejby i Duch nie miał być materją. Jest on pośredni pomiędzy Duchem a materją; jest płynem podobnie jak materja jest materją; jest zdolny za pomocą niezliczonych połączeń z tą ostatnią i przez oddziaływanie na niego Ducha, do tworzenia rzeczy nieskończonej rozmaitości, o niewielkiej liczbie których zaledwie macie wyobrażenie. Płyn ten powszechny czyli pierwiastkowy lub pierwotny, będąc używany za narzędzie przez Ducha, jest pierwiastkiem, bez którego materja pozostałaby w wiecznem rozprószeniu, i nie nabyłaby nigdy tej właściwości jaką jej ciężkość nadaje.“
 — Płyn ten czy nie jest to elektryczność?
 „Powiedzieliśmy, że jest on zdolny do nieskończonej ilości połączeń; a to co nazywacie elektrycznością, płynem magnetycznym, jest tylko przeistoczeniem płynu powszechnego, właściwie materją wydoskonaloną, delikatniejszą, którą uważać wypada jako mogącą istnieć niezawiśle.
 28. Ponieważ Duch jest czemści, dla uniknienia tedy zagmatwania w pojęciach, czy nie lepiej byłoby nazwać te dwa żywioły powszechne imionami: materji biernej i materji rozumnej?
 „O słowa nam nie chodzi; do was należy zbudować sobie język, abyście mogli jedni drugich zrozumieć. Język wasz niewystarczający do nazywania rzeczy, które nie oddziaływają na wasze zmysły, jest źródłem wszystkich waszych sporów, wypływających najczęściej z nieporozumienia się co do znaczenia słów“.
 Ze wszystkich tych przypuszczeń wypływają następujące pewniki: 1) że mamy materję, nie posiadającą rozumu i 2) inny pierwiastek rozumny, niezależny od materji. Tak pochodzenie jak