Strona:PL Anna Ciundziewicka - Gospodyni litewska.djvu/50

Ta strona została skorygowana.

je zapędzają i krzywdzą. Koryto często szorować, i za każdym razem, jak się świéżą słomą podścieła, podejmować je i stawiać wyżéj, aby w niém cielęta napoju sobie nie brudziły. Tak pielęgnować trzeba cielęta przez rok, a lepiéj jeszcze przez dwa. — Czy zaś karm świeży czy suchy zdrówszy jest dla cieląt? na to się nie zgadzają wszyscy gospodarze: zdania ich w tym względzie podzielone. Z mego zaś własnego doświadczenia sądzę, iż oba rodzaje są dla nich równie dobre, równie zdrowe; przemiana tylko suchego ze świéżym, szkodzi im niewątpliwie, téj się wystrzegać należy, i ciągle już je albo na suchym, albo na świéżym karmie utrzymywać, bez odmiany. Swiéży, jako naturalniejszy, jest zdrówszy; ale od niego dostają często cielęta wolności żołądka, któréj wcześnie niezapobiegłszy, można je wkrótce wszystkie wytracić. (Patrz niżéj lekarstwo od wolności).

Pokładanie byczków.

Na trzeci rok ciołki odłączają się od byczków i już osóbno na paszę się wyganiają, póki nie zaczną czwartego roku. Byczki najlepiéj zaraz piérwszego roku w Kwietniu lub Wrześniu pokładać, kiedy upały nie są zbyteczne. Przed operacyą przygłodzić je nieco, a po niéj dawać obficie pojła z owsianéj mąki. Trzeba też je wówczas trzymać w chlewie dobrze i obficie podesłanym i nieco zacienionym, dla tego, aby muchy nie jątrzyły im ranek, byleby tylko nie zbywało im na świéżém powietrzu.

Choroby cieląt. — Żabki lub myszy pod językiem, trzęsienie i t. d.

W chorobach cieląt używać tych samych lekarstw, co i staremu bydłu służą, dając tylko mniejszą dozę o półowę lub więcéj, stosownie do wieku i składu cielęcia. Jeżeliby dostały żabek lub myszy pod językiem,